A zona do espazo na que se atopa o telescopio James Webb non está baleira. Segundo vén de informar a NASA, a finais de maio o anaco dunha roca espacial —denominada micrometeorito— impactou contra un dos seus espellos. Malia que o golpe foi máis forte do esperado non ocasionou danos relevantes no seu funcionamento. De feito, dende a NASA instan á calma e recordan que o telescopio foi coidadosamente deseñado para soportar este tipo de impactos. O golpe prodúcese a tan só un mes de que se envíen as primeiras imaxes capturadas polo James Webb.
“Sempre soubemos que o telescopio tería que esquivar, por exemplo, a intensa luz ultravioleta e as partículas cargadas do Sol, os raios cósmicos de fontes exóticas na galaxia e os impactos ocasionais de micrometeoroides dentro do noso Sistema Solar”, di o enxeñeiro e técnico e subdirector de proxectos Paul Geithner do Centro de Voo Espacial Goddard da NASA. “Deseñamos e construímos o James Webb con marxe de rendemento (óptica, térmica, eléctrica, mecánica) para garantir que poida realizar a súa ambiciosa misión científica mesmo despois de moitos anos no espazo”, engade.
Webb ocupa unha rexión do espazo que se atopa a 1,5 millóns de quilómetros da Terra chamada L2. É o que se coñece como punto de Lagrange ou Lagrangiano, onde a interacción gravitacional entre dous corpos en órbita (neste caso, a Terra e o Sol) equilíbrase coa forza centrípeta da órbita para crear unha zona estable onde os obxectos de pouca masa poidan estar “estacionados” para reducir o consumo de combustible.
Isto resulta moi útil para a ciencia, pero estas rexións tamén teñen certos riscos. Xúpiter , por exemplo, ten enxames de asteroides coa mesma órbita que dous dos puntos de Lagrange que comparte co Sol. Outros planetas tamén teñen asteroides nos seus puntos de Lagrange, aínda que menos que Xúpiter.
Por tanto, Webb foi deseñado específicamente para soportar o bombardeo de partículas do tamaño de po que viaxan a velocidades extremadamente altas. Durante o deseño de Webb non só se fixeron simulacións, senón que os enxeñeiros realizaron probas de impacto en mostras de espellos para comprender cales poderían ser os efectos da contorna espacial e tentar mitigalos. Os impactos poden mover segmentos destes espellos, pero o telescopio ten sensores para medir as súas posicións e a capacidade de axustalos para axudar a corrixir calquera distorsión que se poida producir.
Mission Control, aquí na Terra, tamén pode enviar axustes a Webb para colocar os espellos onde deberían estar. A súa óptica pode mesmo afastarse das choivas de meteoritos, coñecidas por adiantado. Ademais, Webb construíuse con marxes de erro masivas, de modo que a degradación física que se espera co tempo non leve á misión a un fin prematuro.
É probable que estea en mellor situación que o Hubble, que, na órbita baixa da Terra, estivo sometido non só a impactos de micrometeoritos, senón a un bombardeo constante de refugallos espaciais. Con todo, a diferenza do Hubble, a distancia á que se atopa o Webb é moito maior, o que significa que os técnicos non poderán visitalo fisicamente e realizar reparacións.
O micrometeorito que golpeou o telescopio —nalgún momento entre o 23 e o 25 de maio— foi un evento aleatorio. Mais o impacto foi maior do esperado, o que significa que representa unha oportunidade para comprender mellor a contorna de L2 e tratar de atopar estratexias para protexer o telescopio no futuro.
“Cos espellos do Webb expostos ao espazo, esperabamos que os impactos ocasionais de micrometeoritos degradasen o rendemento do telescopio co paso do tempo”, afirma o responsable dos elementos do telescopio óptico Webb, Lee Feinberg, da NASA. “Desde o lanzamento, medimos ata catro impactos de micrometeoritos que correspondían coas nosas expectativas, pero neste caso máis recente, foi máis grande do que as nosas predicións estimaban”, engade.
“Utilizaremos estes datos de voo para actualizar a nosa análise do rendemento ao longo do tempo e tamén desenvolveremos enfoques operativos para asegurar que maximizamos o rendemento das imaxes de Webb da mellor maneira posible durante moitos anos”, conclúe Lee Feinberg. As primeiras imaxes espectroscópicas e a toda cor de Webb seguirán chegando segundo o previsto, o próximo 12 de xullo de 2022.