Unha eclipse solar total prodúcese cando a Lúa pasa entre a Terra e o Sol, bloqueando completamente o seu brillante disco. Este fenómeno poderase observar este luns 8 de abril de 2024 dende América do Norte e a NASA vaino retransmitir en directo a través das súas redes, incluíndo a súa canle en español a partir das 13.30 horas (19.30 horas na península). Este fenómeno astronómico tamén debería ser visible dende Galicia, pero de maneira parcial e tan só nas franxas atlánticas da Coruña e de Pontevedra. Con todo, será moi difícil observar a eclipse porque coincide co anoitecer e as condicións climatolóxicas serán adversas.

As persoas que estean na denominada traxectoria ou franxa da totalidade observarán que o ceo se escurece, coma se fose o amencer ou o anoitecer. Estase a falar dos estados de Sinaloa, Durango e Coahuila, en México; Texas, Oklahoma, Arkansas, Missouri, Illinois, Kentucky, Indiana, Ohio, Pensilvania, Nueva York, Vermont, New Hampshire e Maine, en Estados Unidos; e finalmente polo sur de Ontario, Quebec, Novo Brunswick, a illa do Príncipe Eduardo e Cabo Bretón. Se as condicións meteorolóxicas o permiten, tamén verán a coroa do Sol, a súa atmosfera exterior, que adoita estar escurecida pola cara luminosa da nosa estrela. 

Publicidade

Un fenómeno en sete etapas

A eclipse parcial

Existen varias fases distintas que os observadores poden esperar ver. A medida que a Lúa pasa entre o Sol e a Terra, ao principio non cobre ao Sol por completo. A nosa estrela vese en forma de media lúa. Na maioría dos lugares, a fase de eclipse parcial durará entre 70 e 80 minutos. O momento en que a Lúa “toca” o Sol por primeira vez chámase primeiro contacto.

As franxas de sombra

Durante o fenómeno, unhas franxas longas e escuras chamadas ‘de sombra’ pódense chegar a ver, movéndose rapidamente e separadas por espazos esbrancuxados aos lados dos edificios ou no chan, xusto antes e despois da totalidade, aínda que adoitan ser moi tenues e difíciles de fotografar. Débense a que a atmosfera superior da Terra contén masas de aire turbulentas que distorsionan a luz dos bordos definidos da superficie solar, da mesma maneira que distorsionan a luz das estrelas e fan que titilen. 

As perlas de Baily

A medida que a Lúa continúa pasando diante do Sol, varios puntos de luz brillan ao redor dos bordos da Lúa. Coñecidos como as perlas de Baily, ou glóbulos de Baily, estes son raios de luz do Sol que irradian a través dos vales ao longo do horizonte da Lúa. As perlas de Baily teñen unha vida moi curta e poden non durar o suficiente como para ser perceptibles para todos os observadores da eclipse solar total. 

O anel de diamantes

As perlas de Baily comezarán a desaparecer ata que finalmente só quede un punto brillante ao longo do bordo da sombra da Lúa. Este punto brillante aseméllase ao diamante dun anel xigante formado polo resto da atmosfera do Sol. Está a piques de chegar o momento cume.

A esperada totalidade

Unha vez que o anel de diamantes desapareza e xa non haxa luz solar directa, é o único momento no que os observadores poden quitar as lentes ou anteollos para eclipses e miralo de forma segura a primeira ollada. A imaxe non se adoita esquecer.

Este momento tamén se chama segundo contacto. Durante a totalidade, é posible que os espectadores detecten a cromosfera (unha rexión da atmosfera solar que se ve como un delgado círculo de cor rosa ao redor da Lúa posta diante) e a coroa (a atmosfera exterior do Sol, que se ve como raios de luz branca). 

Durante a totalidade, recoméndase tomar uns segundos para observar a contorna. É posible que se vexa unha posta de sol de 360 graos, e mesmo algunhas estrelas ou planetas brillantes no ceo escurecido. A temperatura do aire baixará e, polo xeral, un silencio farase sentir ao redor. Tamén vale a pena botar unha ollada á xente próxima: moitas persoas teñen unha profunda reacción emotiva cando o Sol entra na totalidade.

En calquera caso, hai que manterse atentos para protexer os ollos e volver a poñer os anteollos para eclipses antes de que termine a totalidade, que pode durar só un ou dous minutos nalgúns lugares.

Reaparece o brillo

A medida que a Lúa continúa pasando a través da cara do Sol, comezarase a ver un brillo no lado oposto de onde brillaba o anel de diamantes ao principio. Esta é a atmosfera inferior do Sol, que empezará a asomarse por detrás da Lúa: o sinal para deixar de mirar directamente á eclipse e velo con protección. O primeiro escintileo de luz solar ao redor dos bordos da Lúa chámase terceiro contacto. 

Anel de diamantes, perlas de Baily e franxas de sombra… outra vez

As últimas etapas da eclipse son un reflexo das do comezo: volverá ver o anel de diamantes, as perlas de Baily e as franxas de sombra antes de que todo o Sol se faga visible. O cuarto contacto é o momento en que xa non queda nada da nosa estrela cuberta pola sombra da Lúa. A eclipse terminou por completo.

Esta información está baseada nun artigo da Axencia SINC.