Galicia está situada en cabeceira entre as rexións europeas con maior risco de padecer verteduras de petróleo. En xeral, a costa atlántica do continente ten unha probabilidade maior de marea negra. E Galicia encabeza o risco na península Ibérica e atópase entre as áreas máis vulnerables, segundo un estudo realizado pola Universidade do País Vasco. De feito, a costa galega está máis exposta que Bretaña, que acumula tres grandes mareas negras nos últimos anos.
O doutor Javier Fernández-Macho do Departamento de Econometría e Estatística da Universidade do País Vasco (UPV/EHU) levou a cabo un estudo co que propón un método para medir e comparar o risco que teñen as rexións costeiras europeas de padecer os efectos de verteduras de petróleo marítimo.
O modelo estatístico proposto e probado polo investigador fixou unha clasificación de risco relativa ou vulnerabilidade de rexións costeiras fronte a este tipo de polución, que “podería axudar a deseñar políticas de protección e reducir a vulnerabilidade de recursos mariños e costeiros sensibles”, explica Fernández-Macho.
“O enfoque do índice non é tanto avaliar un a un o dano que vaia a causar unha vertedura, senón poñer en relación o risco de verteduras relativo de cada rexión fronte ao resto de rexións europeas. Trátase dunha ordenación para saber cales son as rexións que corren máis risco, e quizá se teñan que propoñer solucións nos territorios onde corren máis risco antes que noutros”, engade.
O investigador utilizou un modelo computacional que simula o efecto de verteduras de petróleo mariños en toda a costa europea. Para compoñer este modelo considerou catro variables relevantes, como son a distancia desde a costa ata o lugar onde ocorre cada incidente marítimo, a magnitude da vertedura liberada como resultado do incidente marítimo, a forma e lonxitude da zona costeira potencialmente afectada e o efecto das correntes oceánicas no lugar e data do incidente.
O modelo baséase en datos de 301 incidentes e accidentes ocorridos en augas europeas entre 1970 e 2014, obtidos da base de datos pública de ITOPF “organización de compañías navieras e diversas institucións relacionadas co transporte internacional en augas oceánicas de todo o mundo”. Con todo iso, avaliouse e debuxado nun mapa o risco relativo de 429 unidades territoriais e 156 rexións costeiras definidas por Eurostat, a Oficina Europea de Estatística.
Reino Unido é unha zona de perigo
Os resultados do estudo mostran unha alta heteroxeneidade entre as rexións costeiras europeas, e as áreas con maior risco de vertedura mariña atópanse predominantemente na costa atlántica. En particular, segundo o estudo, as costas do Reino Unido ven notablemente afectadas, xa que das primeiras 25 unidades territoriais máis expostas ás verteduras mariñas só hai cinco que non son británicas.
Tal e como sinala Fernández-Macho, as conclusións obtidas neste estudo resultaron ser de bastante sentido común. Como exemplo, cita os resultados relacionados con Reino Unido: “No Canal da Mancha existe un gran tráfico marítimo, e debido á estreiteza dalgunhas zonas é moi lóxico que ao longo do tempo houbese máis accidentes importantes próximos á costa que noutras zonas”.
Ademais, o autor constata que “mentres non se apliquen políticas de cambio, é moi fácil extrapolar o coñecido historicamente ao futuro”, é dicir, é moi probable que onde houbese accidentes graves volvan ocorrer. Por todo iso, o investigador da UPV/EHU advirte de que “as costas europeas, e sobre todo a costa atlántica, están en gran risco, e que é necesario aplicar políticas a nivel europeo, nacional ou local para paliar o grave problema que poden causar as verteduras de petróleo”.
No que respecta ás costas vascas, o investigador explica que “non son rutas polas que pasan grandes transportes marítimos e petroleiros perigosos. A afectación aquí vai máis ben polo sentido de que as correntes mariñas poidan traer a vertedura ás devanditas costas. Polo que os niveis de risco na zona son relativamente baixos”.
Aquí podes ler
este artigo científico sobre vertidos de petróleo