Cada mes de setembro comeza con multitude de propósitos. Unha das boas intencións adoita ser facer deporte e non pasar tanto tempo no sofá. O 31 por cento da poboación mundial non cumpre coas recomendacións actuais de actividade física, segundo recollen varios estudos publicados en 2012 pola revista Lancet.
Ademais, a falta de exercicio asóciase coas principais enfermidades non transmisibles e con mortes asociadas a calquera causa (a inactividade está detrás do 6% ao 9% do total de mortes no mundo). O estilo de vida actual inflúe nesas cifras. De feito, na última década diversas investigacións demostraron como o excesivo tempo que pasamos sentados pode incrementar o risco de morte, tanto se se fai exercicio coma se non.
As mortes relacionadas co sedentarismo constitúen entre o 6 e 9 por cento do total
Agora, un novo traballo, publicado en American Journal of Preventive Medicine, e no que participou a Universidade San Jorge de Zaragoza, estima a fracción de mortes atribuíbles a ese ‘efecto cadeira’ na poboación de 54 países con datos desde 2002 a 2011.
“É importante reducir o comportamento sedentario para evitar as mortes prematuras en todo o mundo”, afirma Leandro Rezende, autor principal do estudo e investigador na Universidade de Sao Paulo (Brasil). “Eliminar o tempo que estamos sentados podería aumentar a esperanza de vida en 0,20 anos nos estados analizados”, subliña.
Os resultados revelan que máis do 60% das persoas en todo o mundo pasa máis de tres horas ao día sentado ─a media nos adultos é de 4,7 horas/día─, e que ese tempo é o responsable do 3,8% da mortalidade (aproximadamente 433.000 mortes cada ano).
Entre os territorios estudados, houbo máis mortes na rexión do Pacífico occidental, seguido de países de Europa, Mediterráneo Oriental, América e sueste asiático. Así, os valores máis altos atópanse en Líbano (11,6%), Países Baixos (7,6%) e Dinamarca (6,9%), mentres que os máis baixos danse en México (0,6%), Myanmar (1,3%) e Bután (1,6%). España atópase na media co 3,7% das mortes debido a este ‘efecto cadeira’.
Os investigadores ven necesarias intervencións para frear o sedentarismo
Os autores calculan que reducir o tempo que estamos sentados unhas dúas horas (é dicir, un 50%) traduciríase nun descenso do 2,3% na mortalidade (tres veces menos), aínda que non pode afirmarse que se trate dunha relación causal. Incluso unha redución máis modesta no tempo sentado, do 10% ou dunha media hora ao día, podería ter un impacto inmediato en todas as causas de mortalidade (0,6%) nos países avaliados.
En palabras dos expertos, serían necesarias intervencións dirixidas a abordar os determinantes da devandita conduta sedentaria. “Algúns exemplos deste enfoque foron destacados recentemente pola Organización Mundial da Saúde”, engade Rezende.
“Por exemplo, desenvolveuse unha comunicación estratéxica da saúde para promover a actividade física nas mulleres en Tonga (Oceanía), un réxime para compartir bicicletas en Irán ou un sistema de transporte sustentable en Alemaña”, conclúe.
