A leucemia linfoblástica aguda é o cancro infantil de maior frecuencia no mundo. Dentro destas, as leucemias de tipo T adoitan ter un peor prognóstico. Agora, un traballo liderado polo grupo do investigador Javier Redondo Muñoz no Centro de Investigaciones Biológicas Margarita Salas (CIB-CSIC) identifica un novo mecanismo molecular empregado polas células de leucemia linfoblástica aguda para invadir tecidos e moverse no organismo.
A diseminación da leucemia linfoblástica aguda segue sendo un problema clínico importante, xa que todas as células responden a diferentes sinais microambientais e infiltran varios órganos, incluíndo o bazo, os ganglios linfáticos, o fígado e o sistema nervioso central. Tecidos específicos aos que se asocia a resistencia desta patoloxía, pois actúan como nichos protexidos contra as quimioterapias convencionais e facilitan a recorrencia e recaída. Fronte isto, os achados deste traballo ao definir novos mecanismos moleculares utilizados polas células da leucemia abren unha nova vía para o estudo do núcleo celular e o seu potencial uso como diana terapéutica fronte á invasión tumoral, así como para reducir os efectos secundarios do tratamento sistémico en pacientes.
A quimioquina CXCL12
Realizado en colaboración cun grupo do Hospital Universitario Niño Jesús, o estudo centrouse na CXCL12, unha quimiocina producida por varios tipos de células que é fundamental para as condicións de estado estacionario dos leucocitos e para o acceso das células nai hematopoiéticas á medula ósea. A investigación amosou como esta molécula implicada na migración de linfocitos e células tumorais, produce cambios críticos no núcleo destas células de leucemia. Cambios necesarios para a progresión da metástase neste cancro.
Sabíase que a quimiocina CXCL12 modula a supervivencia e a diseminación da leucemia. Porén, a comprensión dos mecanismos moleculares utilizados polas células tumorais para infiltrarse e responder ás interaccións entre células de leucemia e microambiente aínda era limitada. Secasí, os investigadores conseguiron describir o mecanismo polo que a molécula CXCL12 promove un cambio no material xenético das células tumorais, o que favorece a capacidade invasiva das mesmas. “Amais, demostramos que o bloqueo deste cambio na cromatina reduce a capacidade invasiva das células tumorais en modelos animais”, engade Redondo.
Xunto co seu papel funcional, o equipo de Redondo afondou nas consecuencias xenéticas e biomecánicas que a quimioquina CXCL12 promove neste tipo de células de leucemia, empregando protocolos de secuenciación masiva e técnicas de biofísica optimizadas. Estas permitiron analizar a capacidade dos núcleos de células de leucemia de deformarse e responder perante estímulos mecánicos. Segundo apunta a evidencia emerxente, a deformabilidade e os cambios do núcleo serían cruciais para a migración destas células cancerosas.
A investigación conta co financiamento do Ministerio de Ciencia e Innovación, a Fundación BBVA, Gilead Bioscience e a Asociación Española Contra el Cáncer (AECC).
Referencia: Fast H3K9 methylation promoted by CXCL12 contributes to nuclear changes and invasiveness of T-acute lymphoblastic leukemia cells (Publicado en Oncogene)
