Galicia comezou a administrar tafamidis aos pacientes con amiloidose cardíaca por transtiretina hereditaria (ATTR-CM), o único fármaco autorizado pola Axencia Europea do Medicamento (EMA) que retarda o avance desta miocardiopatía restritiva pouco coñecida e de mal prognóstico, que dá máis tempo e mellor calidade de vida aos enfermos.
O Servizo Galego de Saúde (Sergas) informa que “todos os pacientes candidatos están a acceder aos seus tratamentos de forma normal desde o momento que foi financiado, é dicir, desde xuño do 2023”, unha actuación que enmarca “na aposta pola incorporación da innovación á práctica clínica asistencial”. Galicia sumaríase así ás comunidades autónomas que están a incorporar xa o tratamento de tamafidis á súa carteira de servizos como, por exemplo, Asturias, Madrid ou Euskadi.
Porén pacientes como Carlos Rodríguez, veciño de Nigrán a quen en xullo de 2022 diagnosticaron amiloidose cardíaca, critican a lentitude do proceso. “E máis cando é evidente, que o tempo xoga na nosa contra”, relata. No seu caso, a doutora que lle atende solicitou o tratamento para el en xuño. “Pedíronlle unha proba de andar, xa a fixen e estou pendente de resposta, despois de que o pasado luns chamásenme para dicir que se poñerían en contacto comigo de Farmacia Hospitalaria” explica.
Unha lentitude administrativa que a Asociación Amiloidosis Visible ou a Asociación Española de Amiloidosis-Amilo tamén critican noutras comunidades autónomas.
A amiloidose cardíaca —coñecida tamén como síndrome do corazón ríxido— é unha enfermidade progresiva causada pola acumulación dunha proteína (amiloide) no corazón, que provoca o engrosamento e rixidez do músculo cardíaco. En consecuencia perde eficiencia e é incapaz de bombear sangue de forma correcta ao resto do organismo. Os seus síntomas máis habituais son: dificultade para respirar, palpitacións, fatiga e debilidade intensa, mareos, dor no peito e inchazón nas pernas.
“O proceso é moi lento e é evidente que o tempo xoga na nosa contra” Carlos Rodríguez, enfermo de amiloidosis”
Carlos Rodríguez, veciño de Nigrán diagnosticado de amiloidose cardíaca
O Ministerio de Sanidade incluíu o tamafidis -Vyndaqel 61 mg, o seu nome comercial- na relación de fármacos financiados pola Seguridade Social en xuño, avalado por unha resolución da Dirección Xeral de Carteira Común de Servizos do SNS e Farmacia do mes de abril que deu luz verde ao gasto. Esta resolución rectifica o veto anterior, que ignoraba o Informe de posicionamento terapéutico do tafamidis da Axencia Española de Medicamentos e Produtos Sanitarios do Ministerio de Sanidade favorable ao tratamento “pola súa eficacia e seguridade”.
Dito informe analizaba o ensaio aleatorizado, dobre cego e controlado con placebo en 441 pacientes con ATTR-CM nativa e hereditaria, que lanza resultados tan significativos como que a mortalidade por calquera causa, no mes 30, rexistrou unha redución relativa do 30,2% nos grupos con tafamidis en comparación cos con placebo e na frecuencia de hospitalizacións por causas cardiovasculares a redución foi do 32,4%. Ademais o ensaio constatou que no mes 6, estabilizouse a TTR no 88,2% dos pacientes dos grupos-tafamidis.
Esperanza
Como Carlos Rodríguez hai arredor de 2.000 enfermos de amiloidose cardíaca en España e a maioría comparten o seu perfil: varón, maior, de acordo cos datos que manexa a Unidade de Cardiopatías Familiares do Hospital Universitario Puerta del Hierro de Madrid, designada referente para toda España neste tipo de enfermidades polo Ministerio de Sanidade. Falamos dunha enfermidade rara, nome que designa ás enfermidades cunha incidencia inferior aos 5 pacientes por 10.000 habitantes.
Todos eles teñen postos os ollos e a esperanza no estudo dun novo tratamento que está na súa III Fase (ensaio clínico con persoas), no que participan doentes de toda España, entre outros o propio Carlos Rodríguez.