Únete á nosa canle de Whatsapp
Unha vaixela que constitúe unha alfaia con historia. O Rijksmuseum de Ámsterdam conserva unha curiosa reliquia da batalla de Rande. Trátase do prato no que comía o almirante francés François Louis de Rousselet, conde de Château-Renault. Polo menos, isto di a inscrición que foi gravada na súa base por orde do alcalde de Leiden, que o adquiriu en 1702, pouco despois da vitoria angloholandesa na ría de Vigo.
O prato pertence á colección do Rijksmuseum, aínda que non se atopa actualmente en exposición. E chegou ao gran museo holandés tras ser adquirido en 1881. Ata entón, pertencía á familia Van Alphen, descendente de quen foi alcalde da cidade de Leiden nos primeiros anos do século XVIII.
Polo visto, o prato do conde de Château-Renault foi roubado por un mariñeiro holandés como botín tras a vitoria. De regreso aos Países Baixos, gañou algún diñeiro tras vendelo ao seu alcalde. Así o explica a inscrición gravada no reverso do prato e que reza: “Este prato estaba deformado, deteriorado, moi sucio; e manchado de graxa”, afirma o texto, “Cando un mariñeiro amosoume isto, facía pouco tempo que o almirante francés estaba a comer deste prato fronte a Vigo na frota. Pero seguro que se lamentou de que se apoderasen del en tan pouco tempo os asaltantes holandeses e ingleses. En canto a quen o roubou, eu compreillo e eu gardeino; grazas á beizón de Deus“.
A inscrición remata coa datación: “Ano 1702”. E coa sinatura do rexedor holandés que mandou gravar o prato: “Ab Van Alphen, Alcalde. Almirante de Amsterdam”.
No anverso do prato, aparece unha placa cunha coroa e dous escudos de armas contra un fondo de follaxe.
Van Alphen amósase moi satisfeito con que, poucos días antes da súa adquisición, o propio vicealmirante francés empregase esta peza de vaixela para comer. Así que é posible que formase parte das pezas do xantar que Chateau-Renault utilizou na comida que, unha semana antes da batalla, o 15 de outubro de 1702, ofreceu a Juan de Larrea, comisionado do Consello de Indias que chegara a Vigo para poñer orde no desembarco da prata e a súa evacuación cara a Lugo e Castela.
Para quen queira seguir fantaseando cos tesouros mergullados na enseada de San Simón, Larrea achega un testemuño demoledor: “Toda a prata atopábase alixada e a mesma proporción xa en Lugo e outra camiñando a aquela cidade”, escribe nun informe tras comer co almirante francés. Nas adegas dos galeóns, só quedan as mercadorías perecedoiras: “só se mantiña a bordo os xéneros de semente, añil e outros, ben que se empezaron a estibar algúns”.
Larrea pide a Chateau-Renault que lle envíe a súa barca para recollelo en Redondela e entrevistarse con el na nave capitá francesa. Pero o mal tempo reinante case lle fai naufragar, aínda nas tranquilas augas de San Simón. “Habendo en fin atracado á súa Capitá, máis por accidente e felicidade que por dilixencia, logrei entrar nela”. O comandante galo recíbeo a bordo con grandes mostras de afecto: “Reciviome con grandes demostracións de urbanidade e atención, e achándose próximo a comer, pediume acompañáselle, como o fixen, e despois de haverle dado o parabén do seu feliz arrivo a este porto”.
Nesa comida do 15 de outubro de 1702 tómanse as últimas disposicións para descargar as riquezas dos galeóns. Chateau-Renault expón a Larrea que os comerciantes non queren desembarcar os xéneros perecedoiros, por medo a que se malogren pola choiva. E chega a suxerir enviar a Cádiz uns barcos coas especias e o tabaco, sempre que se confirme que ingleses e holandeses van camiño dos seus portos base, ignorando aos Galeóns da Prata. Ese era o rumor que corría eses días por Vigo, aínda que a realidade foi outra moi distinta.
Unha semana despois desta comida no buque do comandante francés, as escuadras de Holanda e Inglaterra aparecían fronte ás illas Cíes. E comezaba a formidable batalla naval de Rande.
Para desgraza dos atacantes, os metais preciosos xa non estaban a bordo da frota. Agás algúns caixóns de prata que chegaron a Inglaterra para que os contabilizase Isaac Newton, nesa época gobernador do banco de Inglaterra. E dun prato que chegou ata Holanda. E que hoxe está conservado no Rijksmuseum de Ámsterdam. A inscrición di que era o que usaba para comer na ría de Vigo o propio François Louis de Rousselet, conde de Château-Renault.
