Donna Strickland (Guelph, Canadá, 1959) Arthur Ashkin (New York, 1922) e Gérard Mourou (Albertville, Francia, 1944) son os gañadores do Nobel de Física 2018, segundo anunciou esta mañá o xurado do prestixioso galardón, polas súas “rompedoras invencións no eido da física do láser“. O premio distribuirase do seguinte xeito, de acordo á importancia dos achados de cada un dos científicos: a metade para Ashkin e a outra metade repartirase entre Donna Strickland e Gérard Mourou.
Segundo explica o comité do Nobel, as invencións premiadas este ano “revolucionaron a física do láser”. Grazas a o traballo destes investigadores, “obxectos extremadamente pequenos e procesos increíblemente rápidos poden ser vistos agora cunha nova luz“. Así, “os instrumentos de precisión avanzada están abrindo áreas ata agora nunca exploradas na investigación, cun feixe enorme de aplicacións médicas e industriais”.
Arthur Ashkin inventou unhas ‘pinzas’ ópticas que poden atrapar partículas, átomos, virus e outras células cunha especie de ‘dedos de luz’ láser. Conseguiuse así acadar “un vello soño da ciencia-ficción”, di o xurado do Nobel: “usar a radiación da luz para mover obxectos físicos”. E en 1987, Ashkin usou as súas pinzas para capturar bacterias vivas sen danalas.
Pola súa parte, Gérard Mourou and Donna Strickland aplanaron o camiño para descubrir os “máis curtos e intensos pulsos de láser nunca creados pola humanidade”. Un artículo “revolucionario”, publicado en 1985 como parte da tese de doutoramento de Strickland, explicou a creación destes pulsos de láser. Este avance converteuse nunha ferramenta esencial na mellora das cirurxías oculares, usándose desde entón en millóns de intervencións.
O Nobel de Física a Donna Strickland rompe así unha situación que perduraba desde 1963, ano no que unha muller recibiu por última vez o galardón. Foi Maria Goeppert-Mayer. E anteriormente, só Marie Curie, en 1903, conseguira este Nobel. Curie obtería tamén o de Química en 1911.
