Xoves 28 Marzo 2024

Esta exposición virtual percorre a historia das epidemias en Galicia

O Arquivo Histórico Universitario de Santiago (AHUS) selecciona 50 documentos que rememoran a contención de doenzas infecciosas en séculos pasados

O 2 de outubro de 1918, o alcalde de Santiago de Compostela, Máximo Riva, escribía un oficio ao Gobernador Civil da Coruña: “Onte á tarde chegou (a Santiago) un enfermo procedente desa capital (A Coruña), falecendo no hospital ás poucas horas do seu ingreso, a consecuencia de enfisema pulmonar. Procédese á desinfección casas e edificios públicos, facéndose varrido de rúas despois de regadas e empregando solución cloruro”. O día 31 dese mesmo mes, o Consello Universitario acordaba suspender o inicio do curso. Son dous dos primeiros sinais do lembrado como outono do pánico en Galicia, nunha das últimas grandes pandemias que coñeceu o planeta, e que volveu á actualidade coa crise da Covid-19. Para compartir a memoria sobre as epidemias que viviu Galicia durante os últimos séculos, o Arquivo Histórico Universitario de Santiago (AHUS) acaba de elaborar unha exposición virtual coa que se conmemora o Día Internacional dos Arquivos, celebrado todos os anos o 9 de xuño.

A exposición percorre as vivencias e as medidas de contención das infeccións que afectaron ao territorio galego a través dunha selección de 50 documentos de tipoloxía moi variada pertencentes a varios dos fondos documentais que custodia. Abórdase a gripe do 1918, co inxente esforzo médico da Facultade de Medicina compostelá, pero tamén as vagas de peste do século XVI, que levaron á construción do hospital de San Roque, hoxe pazo; a expansión do cólera en 1854 que levou a habilitar para os enfermos o convento de San Francisco;, o confinamento da cidade dentro das murallas en repetidas ocasións, así como a dimensión relixiosa destas crises sanitarias, nunha sociedade dominada polo catolicismo, para pedir a Deus a superación das epidemias. Do mesmo xeito, a mostra tamén recolle a dimensión persoal destas epidemias, dando conta de partes de defunción, correspondencia entre profesionais sanitarios e outros documentos que amosan de primeira man como se viviron estas crises. É o caso, por exemplo, dos sanitarios falecidos pola gripe do 1918, como Narciso Carrera, Marcial Fernández ou Eduardo del Río, catedráticos da Facultade de Medicina da Universidade de Santiago.

Publicidade

Expedientes persoais de Narciso Carrero, Marcial Fernández e Eduardo del Río, catedráticos da USC falecidos pola gripe de 1918. Fonte: AHUS.
Expedientes persoais de Narciso Carrero, Marcial Fernández e Eduardo del Río, catedráticos da USC falecidos pola gripe de 1918. Fonte: AHUS.

Mediante esta mostra, preténdese poñer de manifesto o papel dos arquivos no ‘Empoderamento das Sociedades do Coñecemento’, lema elixido polo International Council on Archives (ICA) para as actividades realizadas esta semana en desenvolvemento desta efeméride internacional.

Tal e como se indica desde a USC, coa exposición virtual destes testemuños escritos, que presenciaron directamente as consecuencias dos distintos brotes epidémicos que tantos estragos causaron na contorna máis inmediata, e das medidas hixiénicas e de prevención que adoptaron as autoridades da época, o AHUS pretende amosar a sorprendente concomitancia “coa triste realidade que nos está tocando vivir como sociedade e que parece dar por bo o estereotipado carácter cíclico da Historia”, tal e como explica a directora do Arquivo, Désirée Domínguez Pallas.


Aquí podes consultar a exposición “A memoria epidémica de Galicia a través dos fondos do arquivo histórico universitario”.

DEIXAR UNHA RESPOSTA

Please enter your comment!
Please enter your name here

Este sitio emprega Akismet para reducir o spam. Aprende como se procesan os datos dos teus comentarios.

Relacionadas

Ascenden a 57 os falecidos por gripe en Galicia

O último informe do Sergas confirma a tendencia á baixa da incidencia nas catro provincias

Por que aumentan as infeccións respiratorias agudas en España?

Estamos xusto no momento do incremento da curva da gripe que este ano coincidiu co Nadal e o aumento dos contactos sociais

Último balance da gripe en Galicia: case 900 ingresados e 42 en UCI

As hospitalizacións por virus respiratorios diminúen pero aínda se sitúan en 163 para o virus sincitial e en 181 para a covid

O pico de gripe en Galicia adiántase á semana de Reis: “Estamos no punto de maior incidencia”

Segundo os últimos datos do Sergas, o número de persoas ingresadas polo virus respiratorio é de 904, dos que 42 están en UCI