Cinco feitos asombrosos sobre o teu cerebro (que seica non coñeces)

Por Adam Taylor para The Conversation

O noso cerebro é o órgano máis complexo do corpo. Non só controla as funcións básicas da vida, como a respiración, a función dos órganos e o movemento, senón que tamén está detrás de procesos máis complexos: dende o pensamento ao control do noso comportamento das nosas emocións e dos nosos recordos.

Publicidade

Pero a pesar do importantes que son os nosos cerebros, moitas persoas aínda descoñecen cousas claves sobre eles. Aquí van cinco que resultan asombrosas:

1. Sempre está activo
Mesmo cando estamos a durmir, o noso cerebro sempre está activo. Asi ten que ser para que nos manteñamos vivos. Pero hai diferentes partes do cerebro, cada una delas responsables de diferentes funcións. De feito, está dividido en catro pares de lóbulos a cada lado da cabeza.

Os lóbulos frontais atópanse preto da fronte e os lóbulos temporais están xusto debaixo deles. Os lóbulos parietais atópanse no medio e os lóbulos occipitais están na parte posterior da cabeza.

O lóbulo frontal asóciase co que “nos fai humanos”. Está involucrado en procesos cognitivos como o razoamento, a aprendizaxe, a creatividade, a atención e o control dos músculos utilizados para o movemento e o fala. Tamén nos axuda a crear recordos e aprender a regular as emocións e o comportamento .

Os lóbulos parietais están involucrados nunha mestura de funcións. Estas inclúen o procesamento sensorial e numérico, así como a información visoespacial, que é necesaria para o movemento, a percepción de profundidade e a navegación.

Os lóbulos temporais reciben información relacionada cos sons, incluída a linguaxe que escoitamos, ademais de intervir nos procesos de memoria. Os lóbulos occipitais están involucrados no procesamento visual. Cando a luz entra nos teus ollos, transmítese polos nervios a esta rexión para aparecer como unha imaxe que “ves”.

Os lóbulos divídense ademais en rexións funcionais. Estas son rexións individuais de cada lóbulo que son responsables de funcións específicas. Por exemplo, unha área no lóbulo frontal chamada área de Broca está especificamente involucrada na produción e comprensión da linguaxe.

Ao escanear o cerebro , os científicos poden medir cando e que áreas se volven máis activas, experimentando un aumento no fluxo sanguíneo, que entrega o osíxeno extra para que esa área poida funcionar mellor ou realizar unha tarefa. Saber que partes realizan que tarefas é importante tanto para a investigación como para realizar a cirurxía.

2. Constantemente recibe información
O cerebro recibe constantemente un fluxo de información. Esta información está controlada por dúas vías, que manteñen todo baixo control. A información sensorial é a que flúe cara ao cerebro, e a información motora é a que flúe fóra del.

Aínda que o cerebro sempre recibe esta información, moitas eces non nos decatamos diso, xa que hai áreas do cerebro que procesan información “inconsciente”. Por exemplo, a información sobre a posición dos seus músculos e articulacións sempre se envía ao cerebro, pero non sempre nos decatamos diso porque sería incómodo estar pensando conscientemente en algo así.

Pero cando se trata de información motora saínte, incluídas as accións voluntarias que controlamos, como recoller algo, somos conscientes da función.

Con todo, do mesmo xeito que a información sensorial, as accións motoras poden acontecer involuntariamente, como a respiración ou os músculos que moven os alimentos a través do noso sistema gastrointestinal. Non pensamos conscientemente niso, malia que o cerebro dá ordes para que se faga.

3. Arredor do 20 por cento do sangue do corpo vai ao cerebro.
Manter a función cerebral, como acontece con todos os tecidos vivos, depende da subministración de osíxeno a través do sangue. O cerebro recibe entre o 15 e o 20 por cento do sangue do corazón en repouso, pero moitos factores poden afectar nisto, como a idade, o sexo e o peso.

Para o home medio, arredor de 70 mililitros de sangue son bombeados polo corpo en cada latexo cardíaco. Por tanto, aproximadamente 14 mililitros entréganse ao cerebro por latexo, o cal é esencial para levar osíxeno ás células cerebrais.

É ben sabido que se producen máis derrames cerebrais, onde se interrompe a subministración de sangue ás áreas do cerebro, no lado esquerdo do cerebro. Isto é importante xa que o lado dereito do cerebro controla o lado esquerdo do corpo e viceversa.

Dado que os investigadores descubriron que se producen máis accidentes cerebrovasculares no lado esquerdo do cerebro , o que pode afectar á funcionalidade dolado dereito, as persoas destras poderían ter máis probabilidades que as zurdas de sufrir unha perda de funcionalidade despois dun accidente cerebrovascular.

4. A cirurxía cerebral non doe
Un vídeo viral dunha muller tocando o violín mentres os cirurxiáns operaban para extirpar un tumor cerebral deixou a moitas persoas abraiadas. Aínda que isto podería parecer estraño, estar esperto durante a cirurxía cerebral é en realidade máis común do que a xente podería pensar.

Moitas veces, as cirurxías relacionadas con áreas “funcionais” do cerebro, áreas responsables do movemento, o fala ou a visión, requiren que o paciente sexa sometido a anestesia xeral e logo esperten para que estas funcións poidan avaliarse a medida que avanza a operación.

Pero, sorprendentemente, a cirurxía non provoca dor no cerebro en absoluto. Isto débese a que o cerebro non ten receptores de dor especializados chamados nociceptores. As únicas partes dolorosas da cirurxía son cando a incisión se realiza a través da pel, o cranio e as meninges (as capas de tecido conectivo que protexen o cerebro).

Dependendo de varios factores, o paciente pode ter anestesia xeral ou local para esta parte do procedemento.

5. O dano cerebral pode cambiar quen somos
Unha gran cantidade do que sabemos sobre o cerebro provén de cousas que saen mal. Un dos casos máis famosos é o de Phineas Gage. Era un home coñecido como un traballador responsable e honrado. Pero cando un accidente no traballo causou que unha balea de metal atravesase o seu cranio, o dano no seu lóbulo frontal fixo que se volvese infantil, irrespetuoso e impulsivo.

Gage amosou aos científicos do século XIX que o dano ao lóbulo frontal pode causar cambios significativos na personalidade.

Tamén sabemos que as persoas que perderon a visión despois de que se danara o seu lóbulo occipital, xa sexa por un trauma, un tumor ou un accidente cerebrovascular, aínda poden manter algúns aspectos da vista a través de algo chamado “visión cega“.

Isto dinos que non toda a información visual vai á área visual do lóbulo occipital. As persoas con visión cega aínda poderían detectar información visual e sortear obstáculos a pesar da súa perda de visión.

Aínda que os investigadores saben moito sobre o cerebro e o que fai, quédanos moito por aprender. Aínda temos que determinar que fan algunhas áreas do cerebro e como se comunican entre elas…

Adam Taylor é profesor e director do Centro de aprendizaxe de anatomía clínica, Universidade de Lancaster. Aquí podes ler o artigo orixinal