Depresión, esquizofrenia, párkinson, bipolaridade, alzhéimer ou déficit de atención son algún dos trastornos neuropsiquiátricos que cada vez sofre máis xente. MyBrain-Seq é un software libre creado por investigadores do Instituto de Investigación Sanitaria de Santiago (IDIS) e da Universidade de Vigo (UVigo) para atopar biomarcadores xenéticos nas enfermidades mentais, así como mellorar o tempo de diagnóstico, a súa precisión e personalizar o tratamento dos pacientes neuropsiquiátricos para mellorar a súa efectividade.
O software myBrain-Seq foi desenvolto como parte da tese de Daniel Pérez Rodríguez, doutorando da Facultade de Bioloxía da UVigo. O proxecto está dirixido por Roberto Agís Balboa e Hugo López Fernández; investigador sanitario do grupo de Investigación Traslacional en Enfermidades Neurolóxicas (ITEN) do IDIS, e o profesor do departamento de Informática da UVigo, respectivamente.
A inexistencia de biomarcadores para as enfermidades neuropsiquiátricas, provoca que os médicos se baseen nunha concorrencia de síntomas, o que implica un problema á hora de diagnosticar o paciente con precisión e mellorar a súa calidade de vida. Ante esta situación, os investigadores sanitarios propuxéronse atopar biomarcadores potenciais en microARNs a través da epixenética.
Pero como funciona myBrain-Seq? O software permite aos investigadores analizar datos xenéticos de microARNs, cunha gran estabilidade na análise e especificidade. Isto incluso permite clasificar os pacientes en función da expresión das súas microARNs e suxerir roteiros biolóxicos que estean alterados. Grazas a este programa, un investigador poderá, por exemplo, saber os cambios epixenéticos que ocorren en pacientes con depresión, identificar a eses pacientes entre persoas sas e ter unha imaxe dos mecanismos que se alteran no corpo durante un episodio depresivo. Un psiquiatra obterá así uns marcadores biolóxicos concretos que diagnostiquen a enfermidade do seu paciente, máis aló dos síntomas que el lles describa.
A tecnoloxía como salvación da psiquiatría
O tempo de espera para recibir un diagnóstico psiquiátrico pode variar desde semanas ata varios meses, en casos como a esquizofrenia pode tardar máis de dous anos. Ademais, a maioría de enfermidades son multifactoriales e non dispoñen de biomarcadores claros para o diagnóstico. Por este motivo, os psiquiatras están abocados a facer unha suposición sobre o que lle sucede ao paciente segundo as súas sintomatoloxía, para logo medicar, observar e repetir.
O programa MyBrain-Seq utiliza pequenos fragmentos de ARN, microARNs, que funcionan como pequenos interruptores dos xenes, modulando a súa expresión para adaptar o organismo á nosa dieta, ao exercicio que facemos, as horas de sono que durmimos ou ao estrés. Así, un crecente número de estudos buscan neles biomarcadores para este tipo de tratornos neuropsiquiátricos.
A última versión de myBrain-Seq v1.1.0 foi acompañada do artigo MyBrain-Seq: A Pipeline for MiRNA-Seq Data Analysis in Neuropsychiatric Disorders, publicado na revista Biomedicines. O programa xorde como proxecto open source, polo que está aberto a achegas da comunidade.
Referencia: MyBrain-Seq: A Pipeline for MiRNA-Seq Data Analysis in Neuropsychiatric Disorders (Publicado en Biomedicines)