Únete á nosa canle de Whatsapp
A Real Academia de Ciencias de Suecia acaba de anunciar o Premio Nobel de Química, que neste ano 2023 premia o descubrimento e desenvolvemento dos puntos cuánticos, unhas nanopartículas diminutas. Os científicos distinguidos son Moungi G. Bawendi, do Instituto Tecnolóxico de Massachusetts; Louis E. Brus, da Universidade de Columbia; e Alexei I. Ekimov, de Nanocrystals Technology. Segundo o comité dos premios, estes tres científicos “plantaron unha importante semente para a nanotecnoloxía” polo descubrimento dos puntos cuánticos, uns compoñentes diminutos que difunden a súa luz desde televisores e lámpadas LED, e tamén poden guiar aos cirurxiáns cando extirpan tecido tumoral.
Todo o que estuda química aprende que as propiedades dun elemento réxense polo número de electróns que ten. Con todo, cando a materia se reduce a dimensións nanométricas xorden os fenómenos cuánticos, que se rexen polo tamaño da materia. Os Premios Nobel de Química 2023 lograron producir partículas tan pequenas que as súas propiedades están determinadas por fenómenos cuánticos. As partículas, que reciben o nome de puntos cuánticos, son agora de gran importancia en nanotecnoloxía.
“Os puntos cuánticos teñen moitas propiedades fascinantes e inusuais. E o que é máis importante, teñen diferentes cores en función do seu tamaño”, afirma Johan Åqvist, Presidente do Comité Nobel de Química. Os físicos sabían desde hai tempo que, en teoría, podían xurdir efectos cuánticos dependentes do tamaño nas nanopartículas, pero naquel momento era case imposible esculpir en nanodimensións. Por iso, poucos crían que estes coñecementos fosen ter un uso práctico.
As súas contribucións
Con todo, a principios da década de 1980, Alexei Ekimov conseguiu crear efectos cuánticos dependentes do tamaño en vidro coloreado. A cor procedía de nanopartículas de cloruro de cobre e Ekimov demostrou que o tamaño das partículas afectaba a cor do vidro a través de efectos cuánticos. Uns anos máis tarde, Louis Brus foi o primeiro científico do mundo en demostrar efectos cuánticos dependentes do tamaño en partículas que flotan libremente nun fluído. En 1993, Moungi Bawendi revolucionou a produción química de puntos cuánticos, obtendo partículas case perfectas. Esta alta calidade era necesaria para poder utilizalas en aplicacións.
Os puntos cuánticos iluminan agora monitores de computador e pantallas de televisión baseados na tecnoloxía QLED. Tamén engaden matices á luz dalgunhas lámpadas LED, e os bioquímicos e médicos utilízanos para cartografar tecidos biolóxicos. Así pois, os puntos cuánticos están a achegar grandes beneficios á humanidade. Os investigadores cren que no futuro poderían contribuír á electrónica flexible, os sensores diminutos, as células solares máis delgadas e a comunicación cuántica encriptada, polo que non fixemos máis que empezar a explorar o potencial destas diminutas partículas.
