O paciente non o notará mentres camiña, dorme ou toma un café, pero un pequeno parche de oito centímetros e dous electrodos, pegado á pel do peito, estalle a controlar o corazón segundo a segundo e, se hai algún incidente, o seu médico recibirá o extracto do electrocardiograma en tempo real. O sensor, co nome de e-Heart, ten a virtude de provocar a alarma instantánea no caso de arritmia con fibrilación auricular, un tipo de alteración no ritmo cardíaco a miúdo asintomática pero capaz de producirlle un inctus mortal ao doente. É unha solución rápida fronte a outras que xa existen no mercado pero que actúan como acumuladores, só analizables a posteriori.
A firma Conexiona Telecom, asentada no Parque Tecnolóxico de Galicia Tecnópole en San Cibrao das Viñas, lidera o consorcio de 6 empresas –con Optare, Quobis, Hacce e Tecsoftcom, Gradiant e a Fundación do Complexo Hospitalario da Coruña- que fixo posible o prototipo de e-Heart. Sen cables e cunha única derivación–polo tanto, pouco intrusivo- o sensor recolle datos vitais sobre o comportamento do corazón e transmítellos a un cardiólogo en caso de problemas. “Este sensor conecta vía Bluetooth cun teléfono intelixente e a nosa aplicación analiza os datos e detecta os complexos QRS, que miden se hai unha arritmia con fibrilación auricular”, explica Carlos Sande, biólogo e director de innovación e proxectos de Conexiona, fundada en 2006 e especialidada no desenvolvemento de solucións JAVA para ferramentas que coma esta funcionan en tempo real. A aplicación telefónica e unha plataforma de xestión médica son capaces de facer o resto: preguntarle ao paciente por síntomas, extraer os datos detectados da anomalía, envíalos a un sistema na nube e poñelos en coñecemento do médico.
“Permite que o paciente o poda levar colocado até que se atope a fibrilación. A idea é de prevención, saber se existe ese problema ou descartalo”, apoia Sande. A ferramenta usará un sistema de WebRTC, que axiliza a comunicación entre médico e paciente a través do navegador, sen a descarga continúa de software. Ademais, e-Heart permite que a análise de datos e o seu procesamento se realice de principio a fin na aplicación móbil, para que só se garden os fragmentos anómalos da análise.
Vinte médicos e enxeñeiros traballaron xuntos para desenvolver o e-Heart
Ademais, a detección precoz faise cunha única derivación-cada un dos puntos de rexistro do electrocardiograma – contra outras solución máis incómodas. “Hai outros sistemas para detectalos, como o Holter, pero son basicamente rexistradores. A análise non se produce no momento nin con tempo suficiente. Por outra banda, en solucións con moitas derivacións apenas se pode facer unha actividade normal. O noso proxecto quería demostrar que é factible e fiable usando unha única derivación”.
E-Heart presentouse oficialmente a finais de agosto nun acto en San Cibrao das Viñas no que o conselleiro de Industria, Francisco Conde, aplaudiu a comuñón de esforzos das empresas na aplicación das TICs ao ámbito sanitario. O custe total desta primeira fase de proxecto foi de 700.000 euros, un 60% financiados pola Axencia Galega de Innovación a través do programa Conecta Peme. “Gustoulles moito o proxecto”, asegura Sande, quen para o futuro soña cunha compra innovadora que faga do e-Heart unha ferramenta de uso cotiá no Sergas. No proxecto puxeron o seu empeño vinte persoas, dende enxeñeiros a expertos en TIC e médicos.
A empresa quere facer estudos clínicos nos hospitais de Galicia
Máis queda aínda un longo camiño para que a ferramenta sexa unha realidade no sistema sanitario galego. Sande advirte que está nunha fase inicial e que aínda quedan cuestións por pechar, como o fabricante do sensor, ademais dos estudos clínicos que no futuro se desenvolverán en hospitais galegos. As probas que deben superarse alongarán a posta en marcha do dispositivo polo menos «dous ou tres anos máis», segundo Sande.
O que si abre e-Heart é grandes esperanzas á hora de atopar arritmias até agora sen diagnosticar. Segundo datos do estudo OFRECE, impulsado pola Agencia de Investigación de la Sociedad Española de Cardiología, máis dun 4% da poboación maior de 40 anos presenta fibrilación auricular. O mesmo informe indica tamén que até un 9% dos españois que a padecen nin tan sequera o sabe.
