Únete á nosa canle de Whatsapp
A poboación de España foise adaptando progresivamente ás temperaturas extremas, tanto de frío como de calor. Este é un dos resultados dun estudo elaborado polo Consello Superior de Investigacións Científicas (CSIC), que proporciona estimacións cuantitativas a nivel nacional da adaptación a longo prazo da poboación a temperaturas non óptimas en España nos últimos 40 anos. O traballo, que analiza máis de 14 millóns de mortes, foi publicado na revista Environmental Health.
“Na actualidade, España é un dos países máis afectados polo aumento das temperaturas e as ondas de calor dentro da rexión Mediterránea. Co paso do tempo, as persoas tenden a adaptarse ás novas condicións, sexan desfavorables ou propicias. Con todo, valorar adecuadamente a adaptación ás temperaturas non óptimas na poboación é complicado, xa que require da avaliación conxunta de varios indicadores epidemiolóxicos”, explica a investigadora Dariya Ordanovich, do Instituto de Economía, Xeografía e Demografía do CSIC.
A mortalidade
Segundo os datos obtidos, a mortalidade debida ao frío mostrou unha redución significativa, de case tres veces, mentres que o risco de mortalidade atribuíble á calor presentou unha redución moito menor e só se observa ao final do período de observación. A temperatura de mínima mortalidade, na que o risco de falecemento é máis baixo, diminuíu ata a década máis recente, entre 2009 e 2018, cando o limiar de temperatura óptima aumentou case 2°C en España. “A temperatura de mínima mortalidade utilízase con frecuencia como un indicador da velocidade de adaptación. A lóxica é que, se as poboacións se volven menos susceptibles á calor, pódese esperar un aumento desta temperatura óptima co tempo. Ademais, tamén é crucial medir a redución no risco de mortalidade debido a temperaturas non óptimas”, engade Ordanovich.
“As persoas tenden a adaptarse ás novas condicións, sexan desfavorables ou propicias”
DARIYA ORDANOVICH, investigadora do CSIC
O estudo mostra un rango máis amplo de temperaturas óptimas tanto para o frío como para a calor. “Poderiamos considerar que a adaptación ás temperaturas non óptimas en España veuse producindo progresivamente. Primeiro, desde 1989, para o frío e 20 anos máis tarde, desde 2009, para a calor. A pesar desta adaptación, segue existindo un risco considerable da calor extrema para a saúde, tal e como se viu durante o verán de 2022”, comenta o investigador do Instituto de Diagnóstico Ambiental e Estudos da auga (IDAEA-CSIC) Aurelio Tobías.
Segundo Diego Ramiro, director do Instituto de Economía, Xeografía e Demografía do CSIC, España debe establecer como prioridade continuar co desenvolvemento dunha estratexia de adaptación ao cambio climático. “O incremento de temperatura e as maiores medidas de protección e adaptación fixeron que a mortalidade relacionada con ondas de frío sexa a que máis se reduciu. No contexto actual, de inflación e onde o custo da enerxía é máis elevado, pode derivar, que, en períodos de frío máis intenso, a poboación máis vulnerable, como, por exemplo, as persoas maiores, vexan limitadas as súas posibilidades de protección contra as baixas temperaturas e iso produza un incremento de problemas de saúde nesta poboación. Pero isto é algo que só poderemos analizar en detalle nos próximos meses, cando os datos se atopen dispoñibles”, conclúe Ramiro.
Referencia: Temporal variation of the temperature-mortality association in Spain: a nationwide analysis (Publicado en Environmental Health)
