Únete á nosa canle de Whatsapp
Un grupo internacional de investigadores, liderados por científicos do Instituto de Estudos Espaciais de Cataluña (IEEC), e no que tamén participaron investigadores do Instituto de Astrofísica de Canarias (IAC) e o Centro de Astrobiología (CSIC-INTA), detectou grandes evidencias da existencia do que é o segundo exoplaneta coñecido máis próximo á Terra, situado a seis anos luz.
O astro foi localizado na órbita da estrela Barnard e ten alomenos, 3,2 veces a masa da Terra. O artigo que expón o achado, publicado en Nature, di tamén que a súa temperatura é extremadamente baixa e está débilmente iluminado polo sol.
Ignasi Ribas, líder do estudo, explicou á Axencia Sinc que “o exoplaneta está a unha distancia tal da súa estrela que recibe só o 2% da enerxía que chega á Terra desde o Sol e, por tanto, supoñemos que ten unha temperatura de equilibrio de 170ºC baixo cero.
Sen vida?
Sobre as posibles condicións para a vida, Ribas sinala que ao ter unha temperatura tan baixa, está fóra da zona de habitabilidade. Engade que, “con todo, hai lugares no sistema solar que están tamén lonxe desta zona e que se consideran interesantes en canto á posibilidade de vida, como por exemplo as lúas xeadas de Xúpiter“.
Noutro senso, os científicos sinalan que o planeta estaría nunha localización intermedia con respecto á súa estrela, polo que podería ser de tipo rochoso ou un planeta menos denso de tipo, Neptuno.
O achado deste equipo forma parte do resultado dos proxectos Red Dots e CARMENES, co que xa se localizou no ano 2016 o exoplaneta máis próximo á Terra, orbitando a Proxima Centauri a 4,2 anos luz de distancia.
O achado forma parte do proxecto que en 2016 localizou o exoplaneta máis próximo á Terra
“A pesar de que coñecemos case 4.000 exoplanetas, este é importante porque é da nosa veciñanza máis inmediata”, subliña Ignasi Ribas. A estrela Barnard, unha anana vermella de baixa masa, é a estrela única máis próxima ao Sol e o segundo sistema estelar máis próximo ao Sol, só despois do sistema triplo de Alfa Centauri.
Para obter os resultados os investigadores utilizaron as observacións de telescopios de todo o mundo, con medidas procedentes de sete espectrógrafos distintos obtidas ao longo de 20 anos, un conxunto de datos tan complexo que obrigou a empregar métodos e ferramentas novas.
As medicións combinadas mostran que este planeta tarda 233 días en dar unha volta ao redor da súa estrela. O sinal implica que a estrela se achega e se afasta de nós aproximadamente á velocidade á que camiña unha persoa (1,2 m/s) e explícase como resultado dun planeta que orbita.
Usáronse métodos e ferramentas novas, coas que os científicos están “convencidos ao 99%”
Os autores empregaron a técnica de procura de exoplanetas mediante a velocidade radial ou espectroscopía Doppler, que nunca antes se usara para detectar un exoplaneta tipo Súper-Terra nunha órbita tan grande como a analizada ao redor desta estrela. “O sinal do planeta era moi débil e por tanto tivemos que ter especial coidado dos posibles erros sistemáticos”, precisa Ribas. “Tras unha coidadosa análise, estamos convencidos ao 99% de que o planeta está alí”.
“Este achado é o resultado dunha gran colaboración organizada no contexto do proxecto Red Dots, polo que conta con contribucións de equipos de todo o mundo, incluídos astrónomos semiprofesionales coordinados por AAVSO (American Association of Variable Star Observers)”, declara Guillem Anglada-Escude, da Universidade Queen Mary de Londres, e codirector deste traballo.
Futuras liñas de investigación
Este descubrimento axuda a entender mellor como se forman os sistemas planetarios e, en consecuencia, a poñer o sistema solar no contexto máis xeral. “O planeta da estrela de Barnard é unha peza máis no quebracabezas que representa a formación de sistemas planetarios e axúdanos a caracterizar os modelos teóricos existentes”, asegura o investigador.
Segundo os astrónomos, este estudo abre a porta a novas liñas de investigación. Cando acumulasen miles das medidas de velocidade radial, a súa análise permitirá estudar a existencia doutros planetas ao redor da estrela de Barnard, en particular, planetas masivos en órbitas moi afastadas e planetas máis pequenos como a Terra en órbitas dentro da zona habitable.
Ademais, a existencia dun planeta arredor dunha estrela máis próxima será unha boa oportunidade para que os astrónomos poidan chegar a tomar imaxes directas e estudalo mellor. As futuras melloras nas tecnoloxías de observación facilitarán esta tarefa.
Referencias:
Ribas et al. “A candidate super-Earth planet orbiting near the snow line of Barnard’s star”, Nature, 14 de novembro de 2018.
