Únete á nosa canle de Whatsapp
Mirar o móbil, ver unha serie, xogar coa tableta. Todo iso no sofá, sen apenas movemento. Pode que o teu reloxo intelixente estea esperando que deas os 10.000 pasos recomendados, pero estás lonxe da meta e non che apetece moito alcanzala. Sobre todo se xa chegaches a certa idade. Son moitos os estudos que avalan os beneficios da actividade física. Entre eles, a redución do risco de padecer determinadas enfermidades, sobre todo durante a vellez. Malia toda esta literatura científica, non hai aínda unha explicación evolutiva que nos faga comprender o motivo polo que o exercicio físico, sobre todo en idades avanzadas, promove a saúde.
A hipótese dos avós activos
Un novo estudo publicado en PNAS trata de dar resposta a este interrogante. Para iso desenvolve a denominada “Hipótese dos avós activos”, que sostén que os seres humanos non estamos destinados a reducir a actividade física conforme cumprimos anos, senón todo o contrario: evolucionamos para manternos activos incluso na vellez. David E. Liberman é o primeiro asinante do artigo, e desenvolve o seu traballo como investigador na Universidade de Harvard. Co estudo, Liberman pretende achar o motivo polo que a actividade física reduce as enfermidades e estende a lonxevidade, sempre dende un enfoque evolutivo.
Segundo se recolle na investigación, os seres humanos foron evolucionando de maneira que puidesen vivir varias décadas despois de que deixaran de reproducirse. Pero tamén para ser moderadamente activos durante eses anos. Malia que agora estamos ante unha “epidemia mundial de inactividade física”, segundo se recolle na investigación, isto non parece corresponderse co modo de vida dos nosos devanceiros. Ao parecer, e seguindo as hipóteses formuladas por Liberman, os humanos prehistóricos nin eran sedentarios nin vivían curtos períodos de vida.
Os humanos prehistóricos
“Contrariamente á crenza xeneralizada de que a esperanza de vida ata hai pouco era curta, os cazadores-recolectores que sobrevivían á infancia e á nenez tendían a vivir de promedio sete décadas”, apunta Liberman. É dicir, arredor de 20 anos despois de que deixaran de reproducirse. Polo tanto, a investigación defende que os individuos máis maiores non só sobrevivían por ter máis coñecementos e habilidades, senón porque aínda conservaban unha boa forma física e podían contribuír a subministrar alimentos a fillos e netos. É máis, no estudo sinalan que as distancias diarias que percorrían estes cazadores-recolectores só diminuían modestamente coa idade.
“Os cazadores-recolectores que sobrevivían á infancia e á nenez tendían a vivir de promedio sete décadas”
Máis polo miúdo, as hipóteses que se barallan na investigación liderada por Liberman son, entre outras, que a actividade física regular significa que os recursos enerxéticos asignábanse á reparación e mantemento dos tecidos e das células que se degradan co exercicio e, como resultado, vólvense máis fortes. Por exemplo, reparábanse os rachos das fibras musculares, restaurábase o dano do cartílago, curábanse as microfracturas e liberábanse antioxidantes e antiinflamatorios relacionados co exercicio.
Maior risco de desenvolver enfermidades
O artigo advirte que sen unha actividade física regular córrese un maior risco de desenvolver diferentes enfermidades, como as cardiovasculares, a diabetes tipo 2 ou o Alzheimer. É máis, son moitos os estudos que ao longo dos últimos anos propuxeron duracións axeitadas e recomendadas de exercicio: dende media hora de actividade moderada ao día, ata unha hora de esforzo intenso á semana. Todo isto para combater un estilo de vida máis sedentario. De feito, no estudo alertan de que os niveis de actividade física están diminuíndo debido á comodidade que ofrecen as novas tecnoloxías.
Dende a investigación recálcase que a actividade física axuda a manter a presión arterial máis baixa e a reducir a inflamación sistémica. “O punto clave é que debido a que evolucionamos para ser activos ao longo da nosa vida, os nosos corpos necesitan actividade física para avellentar ben. No pasado, a actividade física diaria era necesaria para sobrevivir, pero hoxe temos que elixir facer exercicio. É dicir, realizalo de maneira voluntaria e polo ben da nosa saúde”, conclúe Liberman.
Referencia: The active grandparent hypothesis: Physical activity and the evolution of extended human healthspans and lifespans. (Publicado en PNAS)
