Únete á nosa canle de Whatsapp
A bacteria Porphyromonas gingivalis é unha das máis de 6.000 millóns de bacterias, pertencentes a máis de 770 especies, que compoñen o microbioma da nosa boca. A meirande parte destes microorganismos son comensais ou mutualistas e contribúen ao mantemento da homeostase a boa saúde oral. Porén, nalgúns casos, unha dieta inadecuada e unha hixiene insuficiente poden conducir a alteracións na composición do microbioma e ao crecemento desmesurado de especies patoxénicas e oportunistas, como a P. gingivalis, unha das causantes da periodontite, que nos casos máis graves causa unha inflamación crónica e a destrución do tecido das enxivas e, consecuentemente, a perda de dentes.
Agora, un equipo liderado por científicos do Instituto de Bioloxía Molecular de Barcelona (IBMB-CSIC) descifrou un mecanismo de ataque da principal bacteria causante da periodontite grave, unha enfermidade que afecta as enxivas. O estudo, publicado na revista PNAS, podería servir para o desenvolvemento de antisépticos bucais específicos que consigan acabar con esta bacteria.
O achado podería servir para o desenvolvemento de antisépticos bucais específicos que consigan acabar con esta bacteria
Estímase que entre o 5% e o 20% dos adultos e ata o 40% dos anciáns en Europa padecen periodontite, segundo cifras da OMS, e que preto dun 30% da poboación europea de entre 65 e 74 anos perdeu todos os dentes por esta causa. É, por tanto, un relevante problema de saúde pública, que supón un gasto moi importante de cartos en tratamentos para moitas persoas.
Os investigadores do centro catalán descubriron un elemento clave do sistema de secreción dos factores de virulencia da bacteria P. gingivalis. Esta bacteria ten un sistema de secreción (denominado T9 SS) para enviar proteínas (coñecidas en linguaxe científica como proteínas de cargo) ao medio que a rodea, o tecido das enxivas que protexe os dentes.
Estas proteínas producidas por P. gingivalis participan na virulencia das bacterias, a inflamación das enxivas e a destrución de tecido e, en última instancia, na perda de dentes en caso de periodontite grave. O sistema de secreción estudado polos científicos, o T9 SS, ten un encima clave, denominada PorU, que executa dous pasos esenciais para que as proteínas cargos poidan ser segregadas de forma proveitosa para a bacteria.
En colaboración coa Universidade Jaguelónica de Cracovia (Polonia), a Universidade de Tesalia (Grecia) e a Universidade de Louisville (Estados Unidos), os científicos do Departamento de Bioloxía Estrutural do IBMB-CSIC conseguiron resolver a estrutura da encima PorU e desvelaron o seu mecanismo de actuación.
Francesc Xavier Gomis-Rüth, investigador do IBMB-CSIC e un dos líderes do traballo, explica: “Puidemos determinar que unha estratexia de dimerización, un tipo de reacción química, da encima PorU proteína é a responsable de regular a súa actividade, reprimíndoa ata que chega á membrana exterior da bacteria, onde se asocia a un complexo de ensamblaxe que permite a secreción das proteínas cargos”.
Dado que a encima PorU só se atopa en especies bacterianas, o coñecemento da súa estrutura e función podería servir para o desenvolvemento de antisépticos bucais específicos contra a bacteria implicada na periodontite e, por tanto, no tratamento da enfermidade.
Referencia: Intermolecular latency regulates the essential C-terminal signal peptidase and sortase of the Porphyromonas gingivalis type-IX secretion system (Publicado en PNAS).
