Sábado 20 Abril 2024

Fito histórico: crean o primeiro supercondutor a temperatura ambiente

A temperatura sitúase por primeira vez por riba de cero graos Celsius e o achado é un gran paso para futuras aplicacións tecnolóxicas

Un fito histórico para a física que traerá grandes avances na tecnoloxía do noso día a día. Porque a supercondutividade é un estraño fenómeno polo cal a enerxía eléctrica pode moverse a través dun material sen resistencia e pasar a gran velocidade a través dun cable sen perdidas. O problema é que se necesitan temperaturas moi baixas para conseguilo, da orde de -140 °C, o que complica e encarece o proceso.

Pero acaba de producirse un achado importante na procura da supercondutividade. Por primeira vez, os físicos lograron o fluxo sen resistencia dunha corrente eléctrica a temperatura ambiente: uns 15ºC. Isto rachou co récord anterior de -23ºC e supón un formidable paso adiante para tecnoloxías máis sinxelas e máis baratas.

Publicidade

“Debido aos límites da baixa temperatura, os materiais con propiedades tan extraordinarias non transformaron o mundo do xeito que moitos imaxinaran”, dixo o físico Ranga Dias da Universidade de Rochester nun comunicado de prensa. “Con todo, o noso descubrimento romperá estas barreiras e abrirá a porta a moitas aplicacións potenciais”.

A supercondutividade descubriuse por primeira vez en 1911 e dende aquela pasou a ser un obxectivo desexado na física dos materiais. Porque consta de dúas propiedades clave. A primeira é a resistencia cero. Polo xeral, o fluxo dunha corrente eléctrica atopa algún grao de resistencia, un pouco como a que provoca o aire cando empuxa cara atrás un obxecto en movemento, por exemplo. Canto maior sexa a condutividade dun material, menor resistencia eléctrica ofrece e a corrente pode fluír con maior liberdade.

O segundo é algo chamado efecto Meissner, no que se expulsan os campos magnéticos do material superconductor. Isto obriga ás liñas do campo magnético a desviarse arredor do material. Se colocamos un pequeno imán permanente sobre un material supercondutor, a forza repulsiva destas liñas de campo magnético fará que levite.

As posibles aplicacións da supercondutividade poderían revolucionar o noso mundo, desde o transporte de levitación magnética ata a transferencia de datos e as redes eléctricas sen perdas. Pero hai un gran problema:

Os materiais supercondutores xeralmente só poden ser creados e mantidos a temperaturas extremadamente baixas, moi por baixo das que se atopan na natureza. Manter os materiais a estas temperaturas é difícil e custoso, o que demostrou ser unha barreira práctica para unha implementación máis ampla.

Recentemente, os físicos lograron elevar a temperatura en elementos liviáns, como o sulfuro de hidróxeno e o hidruro de lantano. O elemento común é o hidróxeno, o elemento máis lixeiro da natureza. Pero o hidróxeno como gas é un illante; para convertelo en supercondutor, debe metalizarse baixo inmensas presións.

“Para ter un supercondutor de alta temperatura, necesítanse ligazóns máis fortes e elementos lixeiros. Eses son dous criterios moi básicos. O hidróxeno é o material máis lixeiro e a ligazón de hidróxeno é unha das máis fortes”, dixo Dias.

Experimento no laboratorio para atopar o supercondutor a temperatura ambiente.

Dado que o hidróxeno metálico puro só se pode crear baixo unha presión extrema, as condicións axeitadas son extremadamente difíciles de lograr. Pero dous equipos informaron sobre o éxito na súa creación nos últimos anos.

No 2017, os físicos informaron de hidróxeno metálico a presións entre 465 e 495 xigapascais e temperaturas de 5,5 Kelvin (-267,65°C). No 2019, os físicos informaron de hidróxeno metálico a presións de 425 xigapascais e temperaturas de 80 Kelvin (-193°C). Ningún deles está preto da temperatura ambiente. E, como referencia, a presión no núcleo da Terra está entre 330 e 360 xigapascais. Estamos a falar dunha presión moi superior.

A seguinte mellor opción é un metal rico en hidróxeno, como o sulfuro de hidróxeno e o hidruro de lantano utilizados en experimentos anteriores. Estes imitan as propiedades supercondutoras do hidróxeno metálico puro a presións moito máis baixas.

Un equipo de físicos dirixido por Elliot Snider da Universidade de Rochester comezou a experimentar. Primeiro, tentaron combinar o hidróxeno con itrio para crear superhidruro de itrio. Este material exhibiu supercondutividade a -11ºC baixo 180 xigapascais de presión.

A continuación, Snider e o seu equipo tentaron combinar carbono, xofre e hidróxeno para crear hidruro de xofre carbonoso. Espremeron unha pequena mostra nunha prensa de diamante e mediron a súa supercondutividade. E atopárona, a 270 xigapascais e 15ºC.

Obviamente, aínda está lonxe de ser utilizable nas circunstancias cotiás. Os tamaños das mostras eran microscópicos, entre 25 e 35 micróns, e a presión á que emerxeu a supercondutividade aínda era pouco práctica.

O seguinte paso na investigación será tratar de reducir a alta presión necesaria axustando a composición química da mostra. Se poden obter a mestura correcta, os investigadores cren que un supercondutor a temperatura ambiente e a presión ambiental finalmente estará ao noso alcance. E podería revolucionar a tecnoloxía da nosa vida diaria…

Aquí podes consultar a investigación publicada na revista Nature

DEIXAR UNHA RESPOSTA

Please enter your comment!
Please enter your name here

Este sitio emprega Akismet para reducir o spam. Aprende como se procesan os datos dos teus comentarios.

Relacionadas

O comportamento humano altérase de xeito notorio en grupos de máis de 180 persoas

Unha nova análise matemática permite comprender como cambiará unha empresa ou unha rexión por medrar de tamaño

Poden unhas bacterias producir hidróxeno verde? O CSIC quere demostrar que si

Trátase dun proxecto de máis de 4 millóns para conseguir que unhas bacterias modificadas xeneticamente produzan hidróxeno utilizando auga non potable

A forza dos raios: mortais nun radio de dez metros e inofensivos dentro dun coche

A presenza da gaiola de Faraday provoca que o campo electromagnético dentro dun condutor en equilibrio estático sexa nulo

Que é o hidróxeno verde? Vantaxes e perigos do gasoduto que percorrerá o sur de Europa

Analizamos as potenciais debilidades e fortalezas dunha das fontes enerxías chamada a ser o futuro de Europa