Únete á nosa canle de Whatsapp
Un equipo de investigadores do Centro de Investigación Mente, Cerebro e Comportamento da Universidad de Granada presentou un estudo no que aportan novos datos sobre as consecuencias de facer uso dun tipo de humor ou outro, e presentan evidencias que salientan a necesidade de explorar o papel das diferenzas culturais na investigación psicolóxica do humor e da facultade de rir.
O traballo, publicado na revista Personality and Individual Differences, contradí parte das investigacións realizadas no campo da psicoloxía do humor ata a data, que suxiren que a utilización deste estilo de humor vincúlase exclusivamente a consecuencias psicolóxicas negativas para o individuo. Remarcan que as diferenzas individuais no sentido do humor foron tradicionalmente pouco atendidas pola investigación psicolóxica “En concreto, observamos que unha maior tendencia a empregar o humor de autodenigración é indicativa de altas puntuacións en dimensións do benestar psicolóxico tales como a felicidade e a sociabilidade”, explica Jorge Torres Marín, un dos autores deste traballo.
O traballo aborda as diferenzas culturais respecto do humor
Este resultado, ademais de ser consistente co cariz positivo tradicionalmente adscrito ao acto de ‘rirse dun mesmo’ na cultura española, tamén suxire que os efectos do humor de autodenigración no benestar poden diferir en función do lugar no que se realiza a investigación. En consecuencia, “cremos necesario que se implementen novos estudos dirixidos a examinar potenciais diferenzas culturais en relación co uso deste tipo de humor”, sinala o investigador.
A natureza cómica do sentido do humor alimenta certos prexuízos e ideas preconcibidas que poden chegar a nesgar o xuízo da calidade, relevancia e aplicabilidade dos datos referidos ao humor. Así mesmo, a enorme variabilidade de comentarios, comportamentos, etc., que poden ser incluídos baixo a etiqueta do ‘cómico’ dificultou a creación dun marco teórico consensuado que permita articular a totalidade da información solicitada ata a data.
“A nosa investigación encádrase nun dos modelos teóricos que pretenderon resolver esta limitación e dotar á psicoloxía do humor dun corpo teórico fundamentado e preciso, que permite discernir diferentes tendencias conductuais relativas ao emprego cotián do humor e que poden dividirse, á súa vez, atendendo á súa natureza adaptativa fronte a prexudicial”, sinala Hugo Carretero, coatutor do estudo.
O humor de automellora relaciónase con maior benestar psicolóxico
Así, os estilos de humor adaptativos como o humor prosocial, dirixido ao fortalecemento das relacións sociais, ou o de automellora, referido á capacidade de manter unha perspectiva humorística ante situacións potencialmente estresantes ou adversas, foron consistentemente relacionados positivamente con indicadores de benestar psicolóxico como a felicidade, a satisfacción coa vida, a esperanza, etc., así como negativamente coa depresión e a ansiedade.
“En contraposición, aqueles estilos de humor categorizados como prexudiciais como poderían ser o humor agresivo, destinado a denotar superioridade sobre outros, ou o humor de autodenigración, dirixido a obter a aprobación dos demais a expensas de ridiculizarse a un mesmo, foron tradicionalmente asociados á depresión, ansiedade, tensión laboral, baixa empatía, etc.”, apuntan os investigadores.
Os investigadores ofrecen un instrumento para explorar os matices do uso do humor en España
A investigación realizada na UGR ofrece un instrumento para explorar as predisposicións relativas ao uso do humor en poboación española. En concreto preséntase a versión española do Humor Styles Questionnaire, escala de referencia mundial para a avaliación dos estilos de humor e que se adaptou á nosa contorna mostrando un comportamento psicométrico adecuado. Os datos revelan a existencia dunha relación curvilínea entre o humor prosocial e as dimensións de personalidade, amabilidade e honestidade. Esta relación significaría que puntuacións baixas e altas nos devanditos trazos de personalidade estarían relacionadas cunha maior inclinación a emitir comentarios humorísticos dirixidos a crear e fortalecer vínculos sociais.
Ginés Navarro-Carrillo, outro dos autores, subliña que “os resultados do estudo suxiren que o humor, incluso o presentado de maneira benigna ou benintencionada, podería representar unha estratexia para enmascarar intencións negativas. Mediante o seu uso, as persoas con, por exemplo, baixas puntuacións en honestidade, poden xerar confianza, proximidade, etc., con outras persoas e, desta forma, utilizar información relevante para manipular ou obter vantaxes no futuro”.
Rir para controlar a ira
No que respecta á relación entre o uso do humor e a regulación da ira, os resultados do estudo desenvolvido na UGR suxiren que a capacidade de manter unha perspectiva humorística ante as adversidades, isto é, o emprego dun estilo de humor de automellora, adoita darse entre aquelas persoas que posúen un maior control da ira, así como entre aquelas que mostran unha menor predisposición xeral a experimentar sentimentos e reaccións de ira.
Pola contra, aquelas persoas que tenden a utilizar o humor agresivo ou o humor de autodenigración manexan peor situacións de ira ou enfado. En particular, o humor agresivo asóciase predominantemente á expresión da ira cara aos demais e a unha maior propensión a experimentar ira na vida cotiá.
Neste sentido, a través do humor agresivo as persoas poderían manifestar sentimentos negativos, por exemplo, rabia, superioridade, odio, etc., dunha forma menos explícita que a violencia física ou verbal, podendo aludir á natureza cómica do seu comentario e así xustificalo. Pola súa banda, o humor de autodenigración relacionouse cunha maior supresión da ira. Isto non implica diminuír ou controlar a ira expresada cara aos demais, senón máis ben ocultar ou non explicitar os detonantes que evocaron dita reacción.
