As “zonas azuis” son as áreas do mundo onde as persoas viven vidas considerablemente máis longas. Nestes territorios podemos atopar octoxenarios, nonagenarios e moitos centenarios, e mesmo algúns supercentenarios (persoas que alcanzaron os 110 anos).
Estas rexións empezáronse a chamar “zonas azuis” cando o demógrafo belga Michel Poulain e o médico italiano Gianni Pes descubriron unha poboación deste tipo na rexión de Barbaglia (Sardeña, Italia) e marcaron a área con tinta azul.
Un estudo demográfico realizado a principios deste século amosou que unha de cada 196 persoas nadas entre 1880 e 1890 alcanzou os 100 anos.
Máis tarde, o investigador estadounidense Dan Buettner embarcouse nun proxecto destinado a identificar outros lugares con altas taxas de lonxevidade. Apareceron catro rexións, que tamén se denominaron “zonas azuis”: Okinawa (Xapón), Icaria (Grecia), Loma Linda (California) e a Península de Nicoya (Costa Rica). En todos estes lugares hai unha alta porcentaxe de persoas lonxevas, e cada área ten as características específicas que se relacionan con esa condición.
Na rexión de Barbaglia, situada nas montañas de Sardeña, atópase a maior concentración de centenarios do mundo. A illa de Okinawa está habitada polas mulleres máis anciás da Terra. Icaria, unha illa no Mar Exeo, ten unha poboación lonxeva cos niveis máis baixos de demencia senil. Loma Linda é o fogar dunha comunidade de Adventistas do Sétimo Día cuxa esperanza de vida é 10 anos superior á media nos Estados Unidos. E en Nicoya podemos atopar a segunda comunidade de centenarios máis grande do mundo.
Cal é o segredo das zonas azuis?
Un equipo composto por varios especialistas (médicos, antropólogos, demógrafos, nutricionistas, epidemiólogos) e liderado polo mesmo Dan Buettner viaxou varias veces ás diferentes zonas azuis. Identificaron nove factores xerais de lonxevidade, que están relacionados coa dieta e o estilo de vida:
1 – Actividade física
Intensa e regular no desempeño das tarefas cotiás. O sedentarismo é un concepto descoñecido para as persoas que viven nestas rexións.
2 – Ter un “ikigai”
Palabra xaponesa (Okinawa) que se usa para referirse ás “razóns de ser” ou, máis precisamente, as razóns polas que nos levantamos cada mañá.
3- Redución da tensión
Factor estreitamente unido a case todas as enfermidades relacionadas co envellecemento. Reducir a tensión significa interromper o ritmo normal da nosa rutina para dar paso a outras actividades que forman parte dos hábitos sociais normais. Por exemplo, botarse a sesta nas sociedades mediterráneas, rezar no caso dos adventistas, celebrar a cerimonia do té das mulleres en Okinawa, etc.
4- “Hara hachi bu”
Precepto de Confucio que significa que non debemos comer ata que esteamos cheos, senón só ata o 80% da nosa capacidade.
5- Dieta
Rica en froitas, verduras e legumes. A carne, o peixe e os lácteos poden ser consumidos, pero en menores cantidades.
6- Alcol
Consumo moderado de bebidas alcohólicas, o que confirma a crenza de que os bebedores moderados viven vidas máis longas que os non bebedores.
7- Actividade
Participar en grupos sociais que promovan hábitos saudables.
8- Socialización
Participar en comunidades relixiosas con prácticas relixiosas sociais.
9- Vínculos
Construír e manter os vínculos entre os membros da propia familia: pais, irmáns, avós e outros.
En resumo, os nove factores anteriores para ter unha vida máis lonxeva poderían sintetizarse en dúas:
- Vida saudable. En primeiro lugar, manter un estilo de vida saudable, o que implica practicar exercicio de intensidade regular, con rutinas para “romper” coa tensión diaria, incluír principalmente produtos a base de plantas na nosa dieta, comer sen encherse e non beber en exceso.
- Vida en comunidade. En segundo lugar, integrarse en grupos que promovan e apoien esas “boas prácticas”: familia, comunidades relixiosas, grupos sociais, etc., grupos que deben ter o seu propio “ ikigai”, é dicir, a súa propia “razón de ser”. Hai un “ ikigai” persoal, pero tamén hai un “ ikigai” colectivo que establece os obxectivos para cada comunidade así como os desafíos que hai que superar para alcanzalos.
Vivir desta maneira significa vivir mellor e máis tempo. A lonxevidade pode estar determinada pola xenética, pero tamén é algo que se pode adestrar, como se pode ver no exemplo dos habitantes das zonas azuis.
En acordo completo !… Trais 50 anos de prática médica en Buenos Aires. .uy bó o vosotros artigo !… Moitas grazas !…
Hai moitisimos centenarios nas zonas onde non hai certificado de nacemento: https://www.biorxiv.org/content/10.1101/704080v1
Moitos deles falsifican os datos para cobrar unha pension