Venres 29 Marzo 2024

Cloro, sal e microbios: os inimigos dos nosos ollos agochados baixo a auga

*Un artigo de

Nestas datas todos pensamos nas vacacións que xa estamos desfrutando ou a piques de desfrutar: viaxes, praia, montaña, cambio de residencia… Pero o verán tamén implica unha serie de riscos específicos que poden afectar a saúde dos nosos ollos e arruinar eses días de descanso se non seguimos unhas precaucións elementais.

Publicidade

Radiación solar: como elixir unhas lentes de sol adecuadas

Ninguén dubida de que é imprescindible protexer a pel con cremas de filtro adecuado sempre que nos expoñemos á radiación solar. Especialmente no verán, cando esta adoita ser máis intensa e dura máis horas cada día. Pero non sempre prestamos a mesma atención á nosa vista.

Máis que un complemento de moda, as lentes de sol son, sobre todo, unha protección para os nosos ollos. Ademais, con elas estamos tamén coidando a pel que os rodea, a máis fina e delicada de todo o corpo.

Así que as lentes de sol non só nos teñen que gustar pola súa estética, senón que tamén debemos saber cales son as tres características máis importantes que debemos buscar nelas:

  • Que estean homologadas e pasasen todos os seus compoñentes polos controis de calidade adecuados. É o que indica o marcado CE.
  • Que filtren convenientemente a luz que “non vemos”: a ultravioleta (UV), a parte máis daniña da radiación solar. Está sinalado cunhas siglas seguidas dun número –por exemplo, UV400–, indicando que filtra toda a radiación susceptible de causar problemas como fotoqueratite ou fotoconjuntivite.
  • Que ao usalas a luz do sol non nos cegue; é dicir, que as súas lentes sexan máis ou menos escuras. Un código de números, do 1 ao 4, sinala non só a escuridade dese filtro de menor a maior, senón para que actividade está indicado ou contraindicado.

Os tres factores deben estar sempre convenientemente marcados nas lentes de sol… se son de calidade. Por iso é importante compralas en establecementos que ofrezan esa garantía e conten con persoal especializado capaz de indicarnos o filtro adecuado ás nosas necesidades: os establecementos sanitarios de óptica.

Non se precisa o mesmo tipo de protección se imos pasear polo campo que para un día de praia ou para realizar deportes náuticos. E, por último, lembremos protexer especialmente os ollos dos nenos –máis delicados que os dos adultos– non soamente con gorras ou viseras, senón tamén cunhas lentes con filtro e tamaño adecuados.

Frío dentro e calor fóra: a loita contra a secura ocular

Para soportar as altas temperaturas do verán buscamos lugares –na casa, no coche, no restaurante…– que teñan aire acondicionado ou ventiladores. Estes crean unhas correntes de aire fresco, pero tamén resecan o ambiente e, por tanto, a superficie dos nosos ollos.

Para ver ben e non sufrir molestias necesitamos que a superficie ocular estea sempre cuberta e humedecida pola bágoa. Unha boa recomendación é situarnos lonxe ou, polo menos, non expoñernos directamente ás reixas por onde expulsan eses aparellos o aire frío. Así evitaremos a sensación de incomodidade que produce a secura ocular e os ollos vermellos. Ademais, esta situación pode ser especialmente molesta se usamos lentes de contacto.

No exterior, as altas temperaturas do verán –e máis aínda se o aire é seco– tamén poden causarnos esa sensación incómoda. Podemos tratar de aliviala coas chamadas bágoas artificiais. Humectantes e lubricantes, non se parecen moito ás bágoas naturais, pero axudarán a mitigar a molestia. Os seus compoñentes, como o ácido hialurónico (un dos máis populares), crean unha fina capa de humidade que persiste durante un tempo sobre a superficie do ollo.

Podemos poñelas “a demanda”, pero canto máis as necesitemos, máis importante será elixir produtos sen conservantes. E se usamos lentes de contacto, deberemos asegurarnos de que as bágoas artificiais sexan compatibles co material do que están feitas ditas lentes, para que non se manchen ou adquiran cor. En calquera caso, o óptico optometrista ou o farmacéutico poderanos recomendar as máis adecuadas en cada caso.

Perigos na auga

A auga do mar, dos ríos e das piscinas presenta un risco importante de irritación ou infección no caso de que entre nos ollos. Por iso debemos protexelos do cloro ou o sal, que producen proído, ardor ou ollos vermellos, e dos microorganismos que poden xerar perigosas infeccións como queratite ou conjuntivites víricas ou bacterianas.

A forma de previlo é non meter a cabeza nin abrir os ollos debaixo da auga e se o facemos, usar lentes de natación ou mergullo. Estas deben ser convenientemente homologadas para a actividade que se vai a realizar e, no caso de que sexa necesario, poden estar graduadas.

E que pasa se uso lentes de contacto?

As popularmente chamadas lentes de contacto poden supoñer un risco adicional no verán: nunca hai que bañarse con elas postas no río, a piscina ou o mar. De feito, calquera situación na que poida entrar auga no ollo, como darse unha ducha, contraindica o seu uso.

As substancias irritantes (cloro, sal…) e os microorganismos presentes na auga poden quedar atrapados na lente ou entre a lente e o ollo, causando unha molestia maior ou máis duradeira e incrementando tamén o risco de infección.

Un dos patóxenos máis perigosos é o protozoo Acanthamoeba, que está frecuentemente na auga. No 90% de casos en que producen infeccións (poucas, afortunadamente), estas afectan persoas que usan lentes de contacto, especialmente brandas, sen seguir os consellos de uso e hixiene adecuados.

Así que o mellor é ir á praia ou piscina sen as lentes de contacto, cunhas lentes graduadas ou non, pero sempre adecuadas, ben para protexernos dos raios de sol ou ben para nadar, se queremos ver ben debaixo da auga. Manter a salvo aos nosos delicados ollos sempre debe ser unha prioridade, e especialmente no verán.


*Sara Bueno Fernández é directora a profesora adxunta do Grao en Óptica e Optometría da Universidade CEU San Pablo.

Cláusula de divulgación: Sara Bueno Fernández non recibe salario, nin exerce labores de consultoría, nin posúe accións, nin recibe financiamento de ningunha compañía ou organización que poida obter beneficio deste artigo, e declarou carecer de vínculos relevantes máis alá do cargo académico citado.

DEIXAR UNHA RESPOSTA

Please enter your comment!
Please enter your name here

Este sitio emprega Akismet para reducir o spam. Aprende como se procesan os datos dos teus comentarios.

Relacionadas

Por que o exercicio físico axuda a que os tratamentos médicos funcionen mellor?

É unha ferramenta barata, fácil de usar e moi efectiva coa que podemos mellorar o prognóstico da maioría de enfermidades

Como lograr vivendas autosuficientes como a Estación Espacial Internacional

As casas do futuro tenderán a comportarse como un ser eficiente e autosuficiente, que trate de vivir en simbiose coa contorna natural

Teño que poñer xeo se sufro unha lesión? A ciencia desaconséllao, e por unha boa razón

Algúns inflamatorios, incluíndo a auga xeada, modifican o proceso inflamatorio e favorecen as malas recuperacións e a fibrose

Cinco preguntas sobre a hipertensión ocular e a importancia de detectala a tempo

É o principal factor de risco de sufrir glaucoma, que á súa vez constitúe a primeira causa de cegueira irreversible nos países desenvolvidos