“Nos concellos con máis radon hai máis mortos por tumores cerebrais”

Científicos do Laboratorio de Radon de Galicia, da USC, acaban de abrir unha nova vía de investigación para analizar o impacto da exposición a este gas na saúde dos habitantes de Galicia. Tras máis de 25 anos de estudo sobre a vinculación do radon e o cancro do pulmón, e despois do achado recente de evidencias que poderían relacionar a inhalación deste gas coa EPOC e o cancro de estómago, este equipo aporta un novo enfoque: un artigo publicado en Scientific Reports, analiza as correlacións entre os tumores cerebrais e a exposición ao radon no noso país.

Alberto Ruano Raviña, profesor e investigador da USC e un dos asinantes da investigación, explica que “o estudo indica que nos concellos con máis radon residencial teñen máis mortalidade por tumores cerebrais”. Iso si, aínda que a correlación existe en canto a datos estatísticos, Ruano advirte de que non se pode falar dunha relación directa e causal entre estes dous factores. “A unidade de estudo son os municipios e non os individuos”, sinala o científico, polo que se trata dun estudo “exploratorio” no que habería que afondar para obter novas evidencias.

Publicidade

Por agora non se pode falar dunha relación directa e causal

Insiste Ruano en que, aínda que a correlación é “estatísticamente significativa”, non deixa de ser unha correlación, e, por tanto, “non é unha asociación”. Amais, a incidencia e mortalidade dos tumores cerebrais en Galicia é normal respecto ao resto de España, polo que non se pode falar dun exceso de casos desta enfermidade en Galicia.

Os datos tiráronse do Mapa de Radon de Galicia, presentado o ano pasado polo propio Ruano e Juan Miguel Barros, director do equipo. A investigación é un estudo ecolóxico, é dicir, que “é relativamente fácil de executar pero menos robusto que os estudos observacionais, feitos con suxeitos individuais”. Así, non se tiveron en conta “moitísimas variables non medidas que poderían distorsionar o resultado”.

O estudo podería anticipar “investigacións máis detalladas” sobre esta relación

Non en tanto, o traballo poderá servir para anticipar “investigacións máis detalladas” sobre o tema, incluíndo máis variables, “para amosar algún indicio de asociación”. Ruano aclara, por este motivo, que “hoxe por hoxe, non se pode concluír de ningún xeito que a asociación exista” entre radon e tumores cerebrais.

Con todo, si existen “estudos que atoparon relación entre as radiacións ionizantes doutras fontes e os tumores cerebrais”, segundo explica Alberto Ruano. E o radon, como esas outras fontes, “é una radiación ionizante”. Por agora descoñécese o mecanismo polo cal o radon podería influír no desenvolvemento de tumores no cerebro, aínda que “hai hipóteses que falan do papel dos macrófagos que poderían fagocitar partículas sólidas de descendentes do radon”.