Únete á nosa canle de Whatsapp
O grupo investigador Genvip, integrado no Instituto de Investigacións Sanitarias de Santiago de Compostela, vén de descubrir un procedemento xenético que podería abrir a porta a “salvar miles de vidas” dentro duns anos en casos de posibles infeccións de meninxite vírica ou bacteriana. Este achado, que podería considerarse como “o santo grial” da infectoloxía, forma parte dun proxecto de colaboración do IDIS con centros internacionais como o Imperial College de Londres ou National Institute of Health Research de Oxford.
O estudo, publicado no prestixioso The Journal of the American Medical Association (JAMA), e realizado con 350 nenos menores de cinco anos atendidos en hospitais españois, ingleses, holandeses e estadounidenses. Os cativos presentaban síntomas compatibles coa meninxite. En cada un dos casos, os científicos determinaron o patrón de expresión funcional xenética mediante a análise das transcriptomas, e posteriormente seleccionaron os xenes que diferenciaban uns pacientes doutros, facendo unha seleccións dos que permitisen un diagnóstico máis fiable. Deste xeito, segundo indica Federico Martinón, coordinador do Genvip, “unha simple sinal baseada en dous biomarcadores sería suficiente para discriminar perfectamente entre os dous tipos de infeccións, a viral e a bacteriana”.
Poderase facer un test que determine “en horas” a orixe da infección
Deste xeito, os investigadores poderán desenvolver un test que permitiría que os laboratorios hospitalarios diagnosticasen a orixe da infección de forma rápida e sinxela. “Esta é a parte máis importante do estudo”, explica Antonio Salas, investigador da USC. “Pronto teremos un test que nos permitirá diferenciar as infeccións bacterianas graves ou letais das víricas; isto sería sen dúbida un importante avance na prevención e tratamento das enfermidades infecciosas”, apunta Salas.
Outra das implicacións deste traballo é a posibilidade de reducir a excesiva administración de antibióticos, un feito que preocupa aos investigadores e profesionais sanitarios desde hai décadas. O uso preventivo destes medicamentos, segundo explican desde o IDIS, conduciu á aparición de “súper-bichos”, organismos resistentes ao efecto dos antibióticos. Actualmente, os métodos para indagar na orixe das infeccións baséanse nos cultivos, que poden tardar varios días en dar resultados. Amais, ás veces este procedemento non consegue o seu obxectivo porque a infección reside en puntos inaccesibles ou porque o propio método é incapaz de detectala. A tardanza e a imperfección dos cultivos complica as perspectivas do paciente, xa que a meninxite bacteriana pode ter un curso “fulminante” que causaría a morte en poucas horas.
Así, desenvolver biomarcadores que determinen a orixe da doenza podería “salvar miles de vidas”, segundo os investigadores. “Diferenciar entre un cadro vírico (que só require tratamento de soporte) ou un bacteriano (que obriga a un tratamento dirixido a erradicar a bacteria) é de suma importancia, sobre todo cando é difícil distinguir os síntomas entre ambos nas primeiras horas”, apunta Federico Martinón.
O coordinador do grupo Genvip sinala que “só no CHUS se atenden cada ano 33.000 urxencias pediátricas, das cales o 60 por cento preséntanse con febre, e no propio servizo de urxencias hai que decidir se se prescribe, ou non, un antibiótico. . Cando un neno se presenta ante un profesional sanitario con febre non existe un método rápido e fiable para diferenciar se esa febre se debese a un patóxeno vírico ou bacteriano, e que polo tanto axude a decidir se se administra ou non un antibiótico. Habitualmente, ante a dúbida, trataremos con antibiótico, aínda que na maioría deses casos non sería realmente necesario”.
