Únete á nosa canle de Whatsapp
O Grupo de Ecoloxía Pesqueira do Instituto de Investigacións Mariñas de Vigo (IIM), pertencente ao CSIC, en colaboración coa universidade Rei Abdullah de Arabia Saudí, acaban de presentar un estudo no que revelan, por primeira vez, os mecanismos xenéticos asociados ao cambio de sexo do peixe pallaso (Amphiprion bicinctus). O artigo xa foi publicado na recoñecida revista Scientific Reports.
Esta especie hermafrodita protándrica (cambio de sexo de macho a femia) estrutúrase en familias conformadas por dous ou máis individuos, e a súa xerarquía baséase no tamaño: só os dous maiores exemplares son maduros e monógamos, sendo a femia a dominante. Laura Casas, investigadora do IIM-Vigo, conta que “hai dous elementos clave que explican o éxito evolutivo do peixe pallaso: por unha parte, a súa simbiose coas anemones que lles proporcionan refuxio e, por outra banda, a súa capacidade para cambiar rapidamente de sexo cando morren as femias”.
Ás dúas semanas de morrer a femia, comezan os cambios xenéticos
O primeiro elemento xa fora estudado, pero ata o de agora non se afondara tanto nos mecanismos que explican este cambio de sexo. Así, para desenvolver o traballo, os investigadores galegos e sauditas empregaron 32 individuos de 16 familias capturados no mar Vermello. Tras os estudos pertinentes, “observouse que o cambio de sexo do peixe pallaso está controlado socialmente, xa que se produce só cando as femias morren”, apunta outro dos investigadores, Fran Saborido Rey. Así, os primeiros cambios teñen lugar ás dúas semanas da morte da femia, con modificacións neuronais controladas xenéticamente a nivel do cerebro.
Os mencionados cambios transmítense aos órganos sexuais, que comezan a mudar os seus tecidos e a súa expresión xénica, ata que os testículos se acaban transformando en ovarios. Deste xeito, a especie pode adaptarse e sobrevivir grazas á formación dunha nova parella reprodutora sen ter que moverse da anemone que os protexe.
O achado do IIM de Vigo abre a porta a novas liñas secundarias de investigación sobre esta especie. Por exemplo, poderíase “determinar se a aceleración do crecemento nos machos se produce antes, durante ou despois do cambio de sexo ou se este proceso se pode ver afectado polos cambios medioambientais. Isto último axudaría a predicir os efectos do cambio climático sobre a supervivencia destas e outras especies hermafroditas”.
Tal e como explican os autores do traballo, xa se coñecía que numerosas especies mariñas son hermafroditas, e moitas delas están sobreexplotadas a nivel comercial. Neste senso, é importante investigar os seus patróns sexuais para deseñar estratexias de pesca sostible que teña en conta as súas características sexuais.
