Os portos galegos foron claves no comercio do antigo Imperio Romano. A axuda de matemáticos, informáticos e físicos permitiu aos historiadores reconstruír as rutas comerciais da Roma imperial, nunha investigación que encabezou a Universidade de Barcelona.
O traballo agora presentado levouse a cabo no marco do proxecto europeo que lidera o catedrático da UB José Remesal. Un proxecto que permitiu constatar que o comercio a escala continental, entre as diferentes provincias romanas, tiña “fluxos importantes” e que “o Atlántico era a ruta principal para transportar aceite, as conservas de peixe e o viño producidos na península Ibérica (provincias Bética e Tarraconense) ata o norte de Europa.
Publicidade
Esta proposta de Remesal, publicada na revista Journal of Archaeological Science, contraponse ás teorías que ata agora priorizaban a importancia do val do Ródano como vía comercial. Remesal explicou que “a viaxe polo Ródano tardaba uns 200 días en chegar a Germania, mentres que a vía atlántica desde a Bética ata a desembocadura do Rin tardaba uns 22 días, e logo tardaban outros 22 días en transporte fluvial ata Maguncia“.
Segundo o arqueólogo, “a vía marítima ata a boca do Rin permitía máis viaxes ao ser máis rápida que a do Ródano, que necesitaba dun cambio constante de barcos, máis pequenos ao chegar ao Mosela e que necesitaba ademais dun tramo de transporte terrestre”.
A esta conclusión chegouse tras analizar os selos das ánforas: “Hai similitudes nas marcas entre as provincias do val do Rin ( Recia, Germania Superior e Germania Inferior) coas zonas de Britania e Bélxica, e en cambio non existe esa similitude coas provincias da Galia”.
O transporte atlántico tería lugar entre abril e principios de novembro cando se producían as condicións climatolóxicas de “mare apertum“, axudado desde terra por un sistema de faros como o da Coruña, que “non era un faro para os pescadores da zona” e que concluiría na insua dos Batavos na que “se sabe que había un peirao e unha canle, había soldados romanos e tamén comerciantes, e que hoxe permanece baixo terra nalgún lugar de Holanda”.
A investigación agora publicada analizan unha inmensa base de datos de epigrafía anfórica con métodos propios da física e da informática para contrastar as diferentes teorías sobre o comercio na antigüidade. Estas análises estatísticas han constatada que “as provincias próximas xeograficamente teñen coincidencias como ánforas cos mesmos selos de procedencia, seguramente por que compartían as mesmas redes comerciais”. Igualmente, obsérvase que as provincias con importantes destacamentos militares tamén presentan similitudes entre elas, o que indica que “unidades do exército separadas por miles de quilómetros abastecíanse co mesmo sistema de provedores”.