Únete á nosa canle de Whatsapp
Aínda que os tópicos falen de Galicia en xeral como un lugar húmido e anubrado, sabemos que existen notables diferenzas entre diferentes zonas do país. E este mapa demóstrao. O traballo, realizado polo xeógrafo Dominic Royé, doutor en Xeografía Física pola USC e actualmente investigador posdoutoral na Universidade do Porto, expón que existen grandes diferenzas entre as zonas máis solleiras (situadas nas Rías Baixas e o sur de Ourense) e as rexións máis anubradas de Galicia (Serra do Xistral e Mariña Lucense). Ata 600 horas – é dicir, 25 días – de diferenza.
A idea de Royé desenvolveuse no marco dun estudo sobre a nubosidade na Península Ibérica, no que colaboran investigadores da USC, a UVigo e a universidade de Cantabria. “Neste contexto xurdiu a idea de usar a fracción de nubosidade para estimar as horas de sol”.
As Rías Baixas e o sur de Ourense teñen máis de 2.411 horas, fronte ás menos de 1.800 do Xistral
Os datos, tirados das máis de 70 estacións de MeteoGalicia que miden as horas de sol. Para plasmar os datos sobre o mapa, explica Royé, “faise uso da Regresión ponderada xeográficamente (en inglés, GWR). As varias que se usan para estimar unha variable destas características, como tamén pode ser a temperatura, son habitualmente a distancia ao mar ou a altitude, un dos factores elementais que inflúen no clima de cada lugar”. Neste caso, o xeógrafo tamén uso, segundo conta, “a fracción media de nubosidade que explica maiormente os comportamentos espaciais que se observan nas horas de sol”.
E as percepcións, neste caso, cúmprense. “Destacan claramente as diferenzas entre o norte o sur, ou sexa, a influencia da latitude. Atopamos os vallores máis elevados, maiores a 2.411 horas, nas Rías Baixas, especialmente na zona de Vigo, pero tamén nas máis meridionais de Ourense. Nesta provincia só observamos cores verdes, con reducido número de horas de sol, nos picos da Serra de Manzaneda. Noutro extremo está o Norte de Lugo, onde se atopan os valores máis baixos, especialmente na Serra do Xistral, con menos de 1.800 horas de sol”.
O val do Miño entre Ribadavia e Ourense e a depresión de Monforte, dous casos particulares
Dominic Royé destaca “dous casos particularmente interesantes“, debido a bancos de néboa que se producen sobre todo en outono e inverno e que se amosan claramente no mapa, cunha redución notable de horas de sol respecto ao seu entorno. “A zona do Miño, entre Ribadavia e Ourense e, de forma máis contrastante, a depresión de Monforte“.
Un fenómeno que, como explica Dominic, “pode visualizarse perfectamente cando se calcula a fracción media de nubosidade en situacións de anticiclón“, que se adoita relacionar coa aparición destas néboas, e que se amosa nos mapas baixo estas liñas, que comparan a nubosidade en inverno e verán durante os anticiclóns. “En inverno vese claramente o maior grao de nubosidade no Miño e a depresión de Monforte: 0 indica despexado, 0,5 mixto e 1, anubrado. Estas néboas, coñecidas como néboas de radiación, amosan que pola noite, as capas máis próximas ao chan enfríanse máis rapidamente.
Un “aumento importante” de horas en 2017
O mapa elaborado por Royé confirma o que se viviu durante o 2017. Calor, pouca chuvia, e tamén máis horas de sol. “En moitas estacións pódese observar un aumento importante respecto ao período 2006-2016”, di o xeógrafo. Por exemplo, en Lugo pasouse de 1.826 a 2.006; en Santiago, de 1.892 a 2.199; nas Illas Cíes, de 2.297 a 2.677; e en Ferrol, de 2.114 a 2.289.
No marco da seca que viviu Galicia, Royé desenvolveu tamén unha comparación respecto ás anomalías da nubosidade en outono de 2017, unha estación que foi extremadamente seca. “Destaca claramento un ceo máis despexado do normal, especialmente no norte e centro da Península. É outra perspectiva da seca que sufrimos“, sinala o xeógrafo.
